De Yamanote-lijn, halte 27 – Tamachi

Na de drukke verkeershub Shinagawa volgt station Tamachi, gelegen in het stadsdeel Minato. Veel bedrijven houden er kantoor: zo hebben staalbedrijf Nippon Kinzoku, snoepfabrikant Morinaga en computerfabrikant NEC hier hun hoofdkantoor gevestigd. Maar Tamachi is meer dan alleen een bedrijventerrein. Het kent een geschiedenis die terug gaat tot de tijd van de Tokugawa (1600 – 1868). Het station en de buurt erom heen zijn daardoor een aangename combinatie van het moderne stadsleven en oude geschiedenis.

27-tamachi

Het station van Tamachi is vrij klein: het telt slechts twee platforms en vier sporen. De Yamanote Lijn stopt op spoor 2 en 3, de Keihin Tohoku lijn stopt op spoor 1 en 4. Het station is daarmee een zogenaamd cross-platform-overstap station. Per dag stappen rond de 150.000 reizigers in.

Voor Nederland zouden dat grote cijfers zijn, maar voor Tokyo niet: Tamachi is daarmee slechts het zeventiende drukste station van Tokyo. Bovendien staan er, zoals op een groot aantal stations, platformdeuren tot borsthoogte. Dat moet ervoor zorgen dat de passagiers niet zomaar op het perron terecht kunnen komen. Dat vergt veel van de timingskills van de machinist – de trein moet immers altijd precies op dezelfde plek stoppen – maar dat is aan Japanse machinisten wel toevertrouwd, zoals in het bijgevoegde filmpje is te zien.

Rijke geschiedenis

Tamachi betekent letterlijk “dorp in het veld”, wat is afgeleid van de rijstvelden die hier in vroegere tijden waren. Tijdens de Edo-periode (1603 – 1868) werd de rijstbouw gestaakt ten gunste van een residentieel kwartier voor hatamoto, hoge functionarissen van het Tokugawa-shogunaat . In het begin van de Meiji-periode werd het shogunaat afgeschaft, de hatamoto op hun laatste reis gestuurd en het veld werd weer beplant met rijst. Inmiddels is er natuurlijk geen spriet meer te vinden, het beton heeft nagenoeg al het groen opgegeten. Wel is er een tweetal parken in de buurt om te recreëren. Op tweehonderd meter van de uitgang van het station is het Shibauru Park gelegen. Wie de andere kant uitloopt, treft het Honshiba Park.

In 1868 werd in Tamachi één van de belangrijkste overeenkomsten in de geschiedenis van Japan werd beklonken. Katsu Kaishu, vertegenwoordiger van de shogun en Saigo Takamori, afgevaardigde van de Satsuma-clan die de keizer weer graag op de troon zou zien, kwamen hier overeen dat Edo, zoals Tokyo vroeger heette, door Takamori ingenomen mocht worden. In ruil daarvoor zouden de shōgun en zijn gevolg de stad in vrede mogen verlaten. De overeenkomst markeerde het definitieve einde van de heerschappij van de Tokugawa’s en samurai als heersende klasse en het begin van de Meiji-periode, waarin Japan in rap tempo aan de hand van westerse voorbeelden zou moderniseren.

In Tamachi vind je nog meer fysieke overblijfselen van het oude Japan. Zo is het de moeite waard om de Miho Kashimaschrijn te bezoeken. Bij dit kleine shinto-heiligdom kun je een goshuin, een unieke stempel van de tempel, in het daarvoor bestemde tempelboekje laten zetten. De houten schrijn is rond 1350 in opdracht van keizer Murakami Tenno gebouwd al een plaats om zich terug te trekken. Dat kan nog steeds, want de schrijn houdt moedig stand in de betonnen jungle van Tokyo. Aan drie zijden wordt de schrijn volledig aan het oog onttrokken door hoogbouw. De schrijn is voor het laatst gerestaureerd in 2004. De torii bij de ingang moest daarbij ook maar van beton worden.

Japans Nijenrode

Het Tamachi station ligt vlakbij de Mita Campus van de Keio Universiteit, één van Tokyo’s meest prestigieuze privé-universiteiten. Keio is over Tokyo verspreid met maar liefst zes faculteiten. Deze universiteit is tijdens de Meiji-periode opgericht in 1885 door onderwijsvernieuwer Fukuzawa Yukichi, die westerse manieren van politiek en wetenschapsbeoefening in Japan introduceerde. Hij vond in navolging van westerse verlichtingsfilosofen dat de regering het volk moest dienen en dat de mens zijn leven lang dient te leren. Dit was een sterke tegenstelling met de Tokugawa-maatschappij, waarin sociale klasse sterk afgebakend was en het volk in dienst stond van de regering. Leren was voor de rijke heersende klasse. De rest leerde het ambacht wel van vader op zoon, school was er veelal niet bij – laat staan een universitaire studie. Inmiddels kan in principe iedereen terecht op de Mita Campus, ofschoon het hebben van geld wel nog steeds een dingetje is op dit Japanse equivalent van Nijenrode. De Mita Campus leidt de bestuurlijke elite van Japan op. Oud-premier Junichiro Koizumi haalde er bijvoorbeeld zijn bul.

Het avontuur begint in Tamachi

Doe eens gek! Je zou in Tamachi in de Tokyo Water Taxi kunnen stappen. Deze gele bootjes varen naar verschillende plekken in de baai van Tokyo, waaronder bijvoorbeeld Odaiba en Asakusa. De dienst is een initiatief van een ondernemer die vond dat toeristen te vaak in de file staan. Lukt het niet over land, dan toch zeker wel over het water! Met zijn vrolijk geel gekleurde bootjes brengt hij toeristen zonder oponthoud van verkeer naar de plaats van bestemming.

Ook de Tokyo Gaijin club heeft haar hoofdkwartier vlakbij het Tamachi station. Dit initiatief is bedoeld voor buitenlanders (gaijin) die in Tokyo wonen en werken of de stad bezoeken. Mensen die samen naar een feest willen, maar ook mensen die van wandelen houden en dat liever niet in hun eentje doen, kunnen zich via een meet-upsysteem aansluiten om met Japanners en mede-buitenlanders activiteiten te ondernemen. Op hun website krijg je een goed idee van de mogelijkheden, zij maken uitstapjes door geheel Japan.

Oud en nieuw

Bij Tamachi kun je dus best uitstappen om het stadsdeel Minato-ku te verkennen. De stadsvernieuwing heeft echter de tastbare geschiedenis grotendeels verdrongen. Er resten slechts her en der nog plaquettes en monumenten. Samurai wonen er niet meer. Er is nog wel het Minato City Local History Museum, als onderdeel van de Mita Studentenbibliotheek. De Keio Mita Campus moet je echter beslist gezien hebben, en de watertaxi is een plezierige afwisseling op al dat ‘getrein’ op de Yamanote-lijn.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *