Afgelopen september verscheen de Nederlandse vertaling van Aardbewoners, van Sayaka Murata. De roman handelt over de jeugd en het volwassen leven van hoofdpersoon Natsuki, die grote moeite heeft om zich aan te passen aan de verwachtingen van de volwassenen boven haar. En, als ze eenmaal volwassen is, te ontsnappen aan diep in de Japanse maatschappij verankerde wetmatigheden van trouwen en kinderen krijgen. Een intrigerende en interessante Japanse roman die voor ons ontsloten werd door vertaler Luk van Haute. Katern: Japan had de eer om met Luk te spreken over de strategie die hij hanteerde voor het vertalen van deze roman, en hoe het vertalen van Japans naar Nederlands zijn beroep werd. Lees verder
Honorifics versus Horrifics
Het scheelt maar enkele letters. Ze zijn echter bepalend voor de wijze waarop gecommuniceerd wordt en een dialoog tussen mensen al of niet tot stand komt. Honorifics, het eerste begrip, wordt gekoesterd en toch vaak vergeten. Horrifics, het tweede, bestaat niet, maar lijkt de praktijk van alledag te worden. Tijd voor een vergelijk. Lees verder
Is het een kast? Is het een trap? Het is een kaidandansu!
Liefhebbers van hedendaagse caravans, campers en kajuiten van zeilboten delen een passie met de early adopters van tiny houses: zij genieten van het zo optimaal en efficiënt mogelijk benutten van schaarse ruimte. Ruim honderd jaar geleden ging men in Japan deze noeste opruimers al voor met de kaidandansu: de vernuftige kast-trapcombinatie. Lees verder
Furusato, verlangen naar het oude normaal
Wat willen we graag terug. Naar het oude normaal van op het terras, naar een popconcert en de bioscoop. Naar drie keer zoenen bij een ontmoeting. Dat laatste dan misschien wel weer niet. Dit terugverlangen komt doordat het nieuwe normaal zo lang duurt, maar zeker ook omdat de herfst heeft ingezet. Het seizoen van natte bladeren en “buiten huilt de wind om het huis” wakkert gevoelens van nostalgie en weemoed aan. Zo ook in Japan, daar hebben ze Furusato, een ruim honderd jaar oud lied, dat elk kind ook vandaag kent en zingt. Lees verder
Hoe de shinkansen Japan veranderde
Binnenkort neemt Japan afscheid van de E4 Multi Amenities Express, ‘Max’ voor de kenners. Japan Railways East richtte een herdenkingshoekje in op station Tokyo, nam een lief spotje op en wijdde een zelfs een speciale website aan de dubbeldeks trein. Sentimenteel? Misschien, maar de E4 was dan ook niet zomaar een openbaar vervoersmiddel; het was een shinkansen. Lees verder
Go for it
Hij had zich laten inknopen in het glimmend gepoetst familieharnas, had de indrukwekkende en vervaarlijke kabutohelm opgezet. Hij had een mooi plekje op de hoge heuvel laten afzetten met aan drie zijden tentdoek tegen de wind en vrij uitzicht op het dal beneden. Op het klaptafeltje naast hem lag ‘de Kunst van het oorlog voeren’ van Sun Tzu, maar die kende hij als veldheer natuurlijk eigenlijk al uit het hoofd. Hij stak de gunbai, de ceremoniële waaier, omhoog. Het kon beginnen. Tijd voor een potje Go. Lees verder
De Paralympische Spelen geven je vleugels
Te midden van een perfect georganiseerde en uitgevoerde openingsceremonie van de Paralympische Spelen in Tokyo wist een dertienjarig meisje ons ontroerend aan te tonen dat ook met maar één vleugel én de juiste wind alles mogelijk wordt. Lees verder
Veel medailles, maar nog een wereld te winnen
Niets dan lof voor de Nederlandse atleten, nog nooit behaalde een Nederlands team zo’n hoog aantal medailles als tijdens de Olympische Spelen van Tokyo. Stille Spelen werden ze gedoopt, wedstrijden zonder publiek. Maar stil was het niet, men roerde zich wel degelijk in de vorm van commentaar op aspecten van de organisatie. Terecht of niet terecht, in elk geval een uitvloeisel van onbegrip voor aspecten van elkaars cultuur. Lees verder
“Let the Games begin?” De Olympische Spelen van meerdere kanten
Aan de vooravond van de Olympische en Paralympische Spelen ligt gastland Japan onder het vergrootglas. Dagbladen en televisieprogramma’s brengen brokjes informatie over de spelen, de sport, logistiek en context. Atleten komen aan het woord en de stemming onder de inwoners van Tokyo wordt gepeild. Er zijn allerlei puzzelstukjes die gezamenlijk niet perse een geheel vormen. We leggen er een aantal op het bord en proberen in elk geval de rand te leggen. Lees verder
Verschil maken op een bescheiden manier: Het Heinz M. Kaempfer Fund
Genieten van Japanse kunst is heel eenvoudig. Diepgaand onderzoek naar Japanse kunst vraagt echter tijd, kennis en vaardigheden. Lees verder