De staat van de persvrijheid in Japan

Wereldwijd wordt het voor journalisten steeds moeilijker om hun werk te doen. Voor een aantal landen is dat niet bepaald nieuw. Maar toch zijn er ook plekken waar de voorheen ruimere bewegingsvrijheid van journalisten steeds verder afneemt, zoals Amerika. De huidige president deinst er niet voor terug om verslaggevers van hem onwelgevallige media over te slaan. Wie het wekelijks vragenuurtje met premier Rutte gewend is, schrikt daarvan – maar het doet zeker ook denken aan de Japanse situatie. Want in tegenstelling tot wat je zou verwachten, is het met de persvrijheid in Japan minder goed gesteld. Lees verder

Leestip: Miyazakiworld

In 2016 kondigde hij aan nog één keer het tekenschort voor te zullen binden: regisseur Hayao Miyazaki, grootmeester van de Japanse animatie, werkt op dit moment hard aan zijn laatste film. Eerder zouden we daarvan opkijken, maar tegenwoordig nemen we dit soort statements met een flinke korrel zout. Miyazaki kondigde zijn pensioen namelijk al minstens drie keer eerder aan, en keerde telkens terug. Wat drijft Miyazaki? In haar boek Miyazakiworld probeert Susan Napier een antwoord op die vraag te geven. Lees verder

Speel-/leestip: The House in Fata Morgana

Soms is het best wel lastig om een product een label te geven. Visual novels zijn een goed voorbeeld daarvan. Het is een genre dat de grenzen tussen boeken, strips en games opzoekt. Ze worden aangeboden als game en je koopt ze via Steam of voor de spelcomputer onder je tv. Toch doe je in een visual novel niets anders dan dialogen lezen of beluisteren. Soms moet je een keuze maken, die invloed heeft op het verloop van het verhaal. De mogelijkheiden van een visual novel – statische beelden met heel veel tekst – zijn dus vrij beperkt. In die beperking schuilt ook de kracht van het genre: de verhalen die ze vertellen zijn vaak erg goed. The House in Fata Morgana, de eerste visual novel van Japanse ontwikkelaar Novectacle, is daarvan een schoolvoorbeeld. Lees verder

Waarom diefstal in Japan minder voorkomt dan in Nederland

“Noem me maar heel erg stom, maar ik heb vanmiddag mijn geliefde Bergamont niet op slot voor de deur gezet en je raadt het al: ik keek net naar buiten en de fiets is weg. Als iemand deze fiets ziet, kun je me dan contacten? Ik wil haar heel graag terug.” Zo lezen we op Facebook op een bevriende tijdlijn. In Amsterdam, voor de eigen deur. Wat dit berichtje bijzonder maakt is dat de eigenaar het bij haarzelf zoekt, zíj is degene die stom is, niet de fietsendief. Het is de wereld op haar kop. Toch gaat het niet overal in de wereld zo. Lees verder

De Japanse naamvolgorde: andersom(s)

Toen Donald Trump voor het eerst als president van de VS contact met de premier van Japan had gehad, sprak hij gloedvol over zijn goede vriend, ‘premier Shinzo’. Dat Trump er niet in slaagde om de Japanse minister-president respectvol bij zijn achternaam te noemen, zal weinigen verrassen. Toch is het niet gek dat hij de vergissing maakt – hij is zeker niet de enige. In Japan wordt de familienaam namelijk eerst gezegd of geschreven. Buiten de landsgrenzen wordt echter de omgekeerde (westerse) volgorde gehanteerd. De hoogste tijd om aan die verwarring een einde te maken- althans, als het aan de regering Abe ligt. Lees verder

Hanakotoba: zeg het met bloemen

Wie voor een bloemetje ter ere van een trouwdag, verjaardag of een zomaar verrassing naar de bloemist gaat, weet zich omringd door een keur aan prachtig samengestelde boeketten. We zoeken een prachtige ruiker uit, of laten ons adviseren en schrijven er een kaartje bij dat aan het cellofaan gehecht wordt. Een gedichtje, een liefdesverklaring of een troostende wens. Bloemen zelf zeggen het echter ook al. Die reclameslogan is hier een beetje in de vergetelheid geraakt, maar bloemen hebben allemaal een eigen betekenis en symboliek. In Japan wordt daar nog volop aan gehecht: er is zelfs een gedefinieerde bloementaal, hanakotoba. Lees verder

Brood in Japan

Je hebt ze wellicht wel eens gegeten of gezien toen je in Japan was: Japanse broodjes. Tegenwoordig is brood, net als sushi, niet meer weg te denken in Japan. Je vindt in elk groot treinstation minstens één grote broodwinkel en er worden elk jaar op verschillende plekken broodfestivals gehouden waar vanuit heel Japan bakkers bijeenkomen om hun beste brood en gebakjes te laten zien aan en proeven door het publiek. Van mini-sandwich met ei, tot deluxe sandwiches met vlees in gedecoreerde dozen, brood heb je in verschillende soorten, vormen en grootte. Maar hoe kwam brood eigenlijk naar Japan? Lees verder

Waarom Japanners (meestal) niet op straat eten of drinken

Op het station gauw nog even een makkelijke maaltijd kopen en deze in de trein naar huis wegwerken, het is in Nederland heel gewoon. Menig trein walmt hier in de spits naar friet speciaal, patat oorlog of ander stationsvoedsel. Zo niet in Japan. Niet alleen wordt daar tijdens korte en middellange treinreizen niet gegeten: op straat eten en drinken is er sowieso ongebruikelijk. Lees verder

Omotenashi begint bij Mariko

“Maat 45 en nogal brede voeten”, zei ik. Zij glimlachte, knikte instemmend en haalde ondertussen terloops een meettoestel tevoorschijn. “Mag ik voor de zekerheid uw voeten even opmeten?” Het apparaat gaf aan dat ik er een tweetal maten naast zat, maar de voeten waren ontegenzeglijk breed. Ouderdom komt met gebreken, voeten zakken blijkbaar uit. De keuze voor de gewenste wandelschoen werd daarmee gelukkig beperkter, er stonden er veel uitgestald. Lees verder