Issho-ni/Tomo-ni: Delfts blauwe tempelwachters verbinden

In 2007 verwierf het Rijksmuseum in Amsterdam twee monumentale 14e eeuwse Japanse tempelwachters, die het toen nieuw geopende Aziatisch paviljoen luister bijzetten en ook de gehele Rijksmuseumcollectie voor altijd bewaken. De enorme en vervaarlijke houten reuzen blijven hier als hoeders van cultuur en wijsheid, maar zijn dankzij kunstenaar Jikke van Loon, en haar project Issho-ni/Tomo-ni toch ook weer in Japan, in Delfts blauw. Lees verder

Tenno Tanjobi: keizersdag

Japan staat, net als Nederland, ééns per jaar officieel stil bij de monarchie. En net als Nederland doet het land dat op de verjaardag van de monarch. In Japan is dat vanaf 2020 op 23 februari, de geboortedag van de huidige keizer Naruhito. Op Tenno Tanjobi echter geen koekhappen, traditioneel dansen of toiletpotslingeren – Japan houdt het bij een balkonscène op het keizerlijk paleis. Lees verder

Waar ramen vandaan komt

Sushi stond voor veel Nederlanders lange tijd voor Japans eten. Logisch, want het brengt veel belangrijke elementen uit de Japanse keuken samen: rijst, vis, sojasaus en wasabi. Maar de laatste tien, vijftien jaar is dat beeld wel veranderd. En gelukkig maar, want de Japanse keuken kent nog zoveel andere gerechten. Ramen, bijvoorbeeld! Lees verder

Valentijnsdag in Japan

Westerse feestdagen zijn groot in Japan. Zie bijvoorbeeld Halloween, of kerstmis. In Nederland is Valentijn, in elk geval in zijn huidige, zeer commerciële (noem het Amerikaanse) vorm pas sinds een jaar of twintig echt ‘een ding’. Zo niet in Japan – daar doen de chocoladehandelaren al sinds de eerste helft van de vorige eeuw zeer goede zaken rond 14 februari. Lees verder

Ikou: Japanse vertaalslagen

Als vervolg op een eerder artikel over het vertalen van een Japanse tekst naar het Nederlands geven we hier een voorbeeld van de uitdagingen en vertaalslagen die daar bij komen kijken. Een songtekst is niet zomaar vertaald, gebruikte kanji-karakters kunnen meerdere betekenissen hebben. Context is nodig, want veel wordt niet gezegd, en een beetje dichterschap komt in dit geval ook zeker van pas. Lees verder

Zunda: Japanse desserts van suiker, zout en… bonen?

Veel Japanliefhebbers zullen wel eens van anko hebben gehoord. Deze zoete pasta, gemaakt van rode bonen, vind je terug in bijvoorbeeld mochi (Japanse rijstcakejes) en gevulde broodjes. Ook in Japanse restaurants in Nederland kom je anko wel eens tegen, hier meestal als vulling voor gefrituurde sesamballetjes. Wat je in Nederland niet tegenkomt, is zunda. Dit is net als anko een zoete bonenpasta die vaak gegeten wordt bij het dessert of tussendoor. De ingrediënten zijn alleen nét even anders. Lees verder

Japans vertalen: veel te leren, jij hebt

“Much to learn, you still have”. Het is een aandoenlijke oneliner van Yoda, de befaamde kleine, groene Jedi-meester uit Star Wars. Volstrekt onbekend is nog steeds waar Yoda vandaan komt, maar aan zijn zinsconstructie te zien zou hij best op een afgelegen eiland in de archipel van Japan geboren kunnen zijn. Zolang hij zich aan korte uitspraken houdt is het aandoenlijk, wanneer je echter een A4 van zijn hand zou moeten vertalen, ontstaan er behoorlijke uitdagingen. In dit artikel geven we een aantal eigenschappen van de Japanse taal weer die een vertaler moet bemeesteren om een boterham te kunnen verdienen. Immers: “Eat, you must”. Lees verder