Als je ons zou vertellen dat je naar aanleiding van alles wat je hier gelezen hebt het plan hebt opgevat richting Japan te gaan, vinden we dat 1) natuurlijk heel erg leuk om te horen en 2) een fantastisch idee. Ga vooral! Maar doe jezelf één groot plezier: reis nooit tijdens Golden Week naar Japan.
Aan feestdagen is er in Japan geen gebrek, zoals ook te zien in onze vernieuwde agenda, maar het aantal dagen dat alle Japanners ook daadwerkelijk vrij hebben – vakanties uitgezonderd – is op twee handen te tellen. Toevallig zijn er hier vier dicht bij elkaar. En als een feestdag dichtbij het weekend of kort op een andere valt, worden de tussenliggende dagen overbrugd. In Japan is dat gelukkig niet anders.
De vrije periode begint op 29 april. Tot 1988 werd die dag Tenno Tanjobi, de verjaardag van de vorige keizer gevierd. Toen hij overleed, werd de dag omgedoopt tot Midori no Hi (letterlijk: ‘Dag van het Groen’). Officieel zodat mensen de tijd hadden om de natuur in te trekken, maar wat goed uitkwam was dat Hirohito een groot plantenliefhebber was. Niet alleen betekende het twee feestdagen voor de prijs van één, maar door Hirohito’s omstreden rol tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef er altijd controverse om Tenno Tanjobi hangen. Toch is de dag sinds 2007 weer omgedoopt, en dit keer tot Showa no Hi (‘Dag van Showa’, wat de postume benaming van Hirohito en zijn regeerperiode is). Japanners worden die dag opgeroepen om stil te staan bij de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog.
De volgende nationale feestdag in de agenda is 3 mei: Op Kenpo Kinenbi (‘Dag van de Grondwet’) wordt de invoering van de (naoorlogse) grondwet in 1947 herdacht. De dag is in het leven geroepen om stil te kunnen staan bij de grondwet, die onder meer bepaalt dat Japan alleen een leger ter zelfverdediging mag hebben. Veel commentatoren grijpen de dag aan om te discussiëren over Artikel 9, waarin deze bepaling is vastgelegd.
Op 4 mei werd sinds 1985 het label Kokumin no Kyujitsu (‘Nationale Vrije Dag’) geplakt, maar dat is geen officiële benaming voor een feestdag: als in Japan tussen twee feestdagen een normale dag zit, wordt deze automatisch een vrije dag (wat een land!). Toen in 2007 Showa no Hi werd ingesteld op 29 april, had de Japanse overheid de perfecte bestemming voor 4 mei: Midori no Hi moest toch gevierd worden.
De laatste officiële vrije dag vindt plaats op 5 mei. Op Kodomo no Hi, (‘Dag van het Kind’) wordt de vrolijke en nieuwsgierige aard van kinderen gevierd. In de praktijk is Kodomo no Hi met name een feestdag voor jongens, voor wie de koinobori, traditionele windvanen in de vorm van karpers, worden uitgehangen. Aan meisjes wordt (uiteraard) ook gedacht, maar twee maanden eerder: op 3 maart viert Japan Hinamatsuri, (‘Dag van de Poppen’).
Langere vrije perioden zijn er zelden, dus heel Japan grijpt Golden Week aan om erop uit te trekken. Soms naar het buitenland, maar meestal in eigen land. De bergen in, naar Disneyland, of zelfs de bioscoop: leuke dingen doen waar ze zich normaal gesproken niet snel de tijd voor gunnen. Dat verklaart ook de term: in 1951 riep een filmproducent, die tijdens deze reeks feestdagen de kassa’s duidelijk harder zag rinkelen, tevreden uit dat het voor zijn studio een gouden week was.
Golden week zorgt ieder jaar weer voor een kleine volksverhuizing. Je zou het een soort Chinees Nieuwjaar in het klein kunnen noemen. Natuurlijk zijn er ‘maar’ 127 miljoen Japanners tegenover 1,3 miljard Chinezen, maar wel op veel minder oppervlak. Daar wil je als nietsvermoedende toerist niet tussen lopen. Dus ga absoluut naar Japan – maar niet aan het eind van april of het begin van mei.
5 mei 2016