De heropleving van de Okinawaanse onafhankelijkheidsbeweging

De laatste paar maanden is er in de Engelstalige en Japanse pers verhoogde aandacht voor de onafhankelijkheidsbeweging op Okinawa, de meest zuidelijke prefectuur van Japan. In 1879 annexeerde de Japanse overheid hardhandig deze eilanden, die tot dan bekend stonden als het koninkrijk Ryūkyū. Al sinds deze annexatie is er op het eiland sprake van een onafhankelijkheidsbeweging, maar in 2005 werd deze nieuw leven ingeblazen.

De onafhankelijkheidsbeweging in Okinawa is, zoals we eerder beschreven, ontstaan tijdens de 19e eeuw. Tot die tijd was Ryūkyū een semi-onafhankelijk koninkrijk dat een tribuutrelatie had met zowel China als Japan. De onafhankelijkheid van het koninkrijk kwam echter tot een einde toen de Japanse overheid in 1879 de eilanden annexeerde. Na deze annexatie voerde de Japanse overheid een beleid dat de nieuwe prefectuur Okinawa en zijn bevolking moest helpen in de staat Japan te assimileren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikte het Japanse leger de Okinawaanse bevolking echter misdadig voor zijn eigen doeleinden. Bijna de helft van de Okinawanen kwam om het leven, gedeeltelijk doordat het Japanse leger hen dwong zelfmoord te plegen. Na de Tweede Wereldoorlog bezetten de Verenigde Staten Japan, inclusief de prefectuur Okinawa. Hoewel de Amerikanen Japan in 1952 verlieten, bleef Okinawa tot 1972 in Amerikaanse handen. En zelfs nu nog zijn er verscheidene Amerikaanse legerbasissen op het eiland.

Vooral de misdaden van de Japanse regering tijdens de Tweede Wereldoorlog en de aanwezigheid van de Amerikaanse basissen op Okinawa zijn nu nog steeds pijnpunten voor de Okinawanen. Een groot deel van de Okinawaanse bevolking heeft het gevoel dat de regering in Tokyo niets doet voor Okinawa. De Amerikaanse militaire basissen vormen een politiek discussiepunt, omdat de lokale bevolking vindt dat deze grote overlast en gevaar veroorzaken. De basissen, die in sommige gevallen middenin stedelijke gebieden liggen, vormen een mogelijk gevaar door eventuele vliegtuigongelukken. Bovendien zijn ze een bron van geluidsoverlast en vervuiling, en door de aanwezigheid van Amerikaanse militairen komen er geregeld misdaden rondom de basissen voor: er werden al meerdere keren Okinawaanse meisjes verkracht door Amerikaanse soldaten. Daarom eisen de Okinawanen dat de Japanse regering de basissen uit Okinawa weghaalt. De regering in Tokyo lijkt de laatste jaren echter steeds minder naar deze eisen te luisteren.

Vanwege dit soort problemen wint de onafhankelijkheidsbeweging de laatste jaren aan populariteit. In het verleden was dit niet altijd het geval: in 1970, toen de terugkeer naar Japan werkelijkheid leek te worden, waren veel Okinawanen positief over de band met Japan. Sinds 2005 is er echter toenemende belangstelling in de onafhankelijkheidsbeweging. In dat jaar blies Yara Chōsuke opnieuw leven in de Partij voor de Onafhankelijkheid van Ryūkyū, een politieke partij die als voornaamste doel de onafhankelijkheid van Okinawa heeft.

Pas sinds dit jaar lijkt onafhankelijkheid ook breder een serieus discussiepunt te worden. Zo zetten vijf Okinawaanse academici  in mei een studiegroep op, die de mogelijkheid van onafhankelijkheid moet onderzoeken. Ook organiseerden verschillende Okinawaanse academici een symposium over onafhankelijkheid, waar honderden mensen op af kwamen. Verder bespreken politieke figuren steeds vaker de onafhankelijkheid van Okinawa in interviews en op hun persoonlijke blogs. Dit laat zien dat de Okinawaanse bevolking niet enkel meer in de café’s over onafhankelijkheid praat – de discussie wordt serieuzer.

Ondanks deze initiatieven blijft het de vraag of er wel genoeg animo is voor onafhankelijkheid bij de rest van de Okinawaanse bevolking. Volgens een enquête van de krant Ryūkyū Shinpo willen maar 4,7% van de ondervraagden onafhankelijkheid, tegenover 61,8% van de respondenten die bij Japan willen blijven. De hernieuwde discussie is daarom waarschijnlijk vooral een signaal naar Tokyo: besteed meer aandacht aan de voortslepende problemen in Okinawa.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *