In het westen is denken en handelen vanuit het individu volkomen ingebed in de cultuur. Belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen waren nooit gedaan en politieke revoluties hadden wellicht nooit plaatsgevonden als een individu zich niet anders had gedragen dan de groep. In Japan echter is het op individuele basis handelen een betrekkelijk zeldzaam fenomeen. Van oudsher worden beslissingen genomen nadat de groep eerst uitgebreid is geraadpleegd. Tijdens de feodale Tokugawa periode (1603-1868) werden mensen op systematische wijze onderwezen in om beslissingen pas te nemen na overleg en om zich te conformeren aan de wil van de meerderheid. Deze houding komt ook in het huidige Japan nog veelvuldig voor. Daarom is het culturele codewoord dat ik in dit artikel wil behandelen, Jikoryū (het werken op je eigen manier).
Jikoryū duidt in de huidige Japanse bedrijfscultuur een werknemer aan die onafhankelijk van de groep besluiten neemt en handelt, en vaak tegen de wil van de meerderheid indruist. In de jaren 80 werd duidelijk dat deze negatieve houding ten aanzien van het individu problemen oplevert voor de Japanse economie. In een internationale markt is het namelijk van belang dat er snel besluiten genomen worden. Echter, de Japanse besluitvorming duurt eindeloos door het veelvuldig in groepen overleggen. Daarom slaagden Japanse bedrijven er toen de bubble economy in de jaren 80 uiteenspatte niet in om met creatieve, door een individu bedachte oplossingen te komen. Managers zaten met de handen in het haar en probeerden een westerse, meer individuele manier van management door te voeren. De traditionele afkeer van Jikoryū bleek echter zeer hardnekkig.
Iedere vorm van gedrag die niet overeenstemt met het eigen departement of de eigen sectie wordt op zijn best als verstorend ervaren en op zijn slechts als sabotage. Eenieder die zijn eigen ideeën promoot kan rekenen op verzet, soms op subtiele wijze, soms meer openlijk. Deze opstandige houding heeft directe invloed op de efficiëntie van de groep en leidt er regelmatig toe dat individuen de eer aan zich zelf houden of worden overgeplaatst naar een afdeling die weinig of niets van doen heeft met hun oude taak.
Japanse zakenmensen bewonderen en verafschuwen op hetzelfde moment het karakteristieke Jikoryū gedrag van de Amerikanen. Aan de ene kant zijn ze jaloers op de vrijheid die de Amerikanen hebben om zich uit te drukken, aan de andere kant verafschuwen ze vrijheid, omdat deze alles wat Japans is bedreigt. Buitenlanders die met Japanse bedrijven van doen hebben moeten dan ook in het achterhoofd houden dat de Japanse manager niet op individuele basis werkt, zoals dat in het westen wordt verstaan. Ze kunnen niet zelfstandig handelen, maar moeten ruggespraak voeren met hun teams. Over het algemeen kan gezegd worden dat daar waar westerse bedrijven hun werknemers belonen om initiatief te nemen, dergelijk gedrag in Japanse bedrijven afgestraft wordt, ook al zou het tot winst voor het bedrijf leiden.
Zelfs wanneer het management officieel een Jikoryū stijl van management ondersteunt, houden de meeste werknemers zich er verre van. Ze storen zich aan iedereen die toch een individuele actie onderneemt en zullen meestentijds proberen om personen die hun individualiteit laten blijken te isoleren.
16 april 2013