Artikel 9: Herinterpretatie van de Japanse grondwet

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werd in Japan een nieuwe grondwet opgesteld. Een belangrijk artikel in deze grondwet is Artikel 9,  waarin Japan afstand doet van zijn recht tot oorlogvoering en gebruik van militair geweld. Na 65 jaar heeft de Japanse regering al verschillende interpretaties van dit artikel gehad . De Japanse premier, Shinzo Abe, bracht op 1 juli een nieuwe interpretatie naar buiten. Daarom wil ik de achtergrond van dit besluit schetsen. Lees verder

Niijima Yae: van vechtlustige vrouw tot vrome christen

Als men aan het oude Japan denkt is de kans groot dat men aan verhalen over de dappere samurai krijgers denkt. Wat velen echter niet weten is dat het niet slechts mannen waren die bekend stonden om hun vechtkunsten. Jocelyn schreef vorig jaar al over de onna-bugeisha, de vrouwelijke krijgers van Japan. Een opmerkelijk voorbeeld is Niijima Yae (1845-1932, geboren als Yaeko Yamamoto). Lees verder

De Yamanote-lijn, halte 1 – Tokyo

Eén van de handige manieren om de vele uithoeken van Tokyo te bezoeken, is door de Yamanote-lijn van Japan Railways te nemen. Ongeveer iedere drie minuten passeert op ieder aangesloten station een trein zowel met de klok mee (sotomawari, ‘buitenronde’) als tegen de klok in (uchimawari, ‘binnenronde’). In totaal duurt een rondrit op de Yamanote-lijn iets meer dan een uur en in die tijd doet de trein 29 stations aan. In deze serie zullen we de stations van de Yamanote-lijn globaal belichten. Op deze manier hopen we inzichtelijk te maken hoe in één (weliswaar grote) stad zeer van elkaar verschillende wijken rondom de stations hun eigen unieke specialiteiten en bezienswaardigheden hebben. Lees verder

Confucianistische moraal versus Westers pragmatisme

In zijn blogs over de Kyotoschool (deel 1 en deel 2) schreef Guan van Zoggel al over de Westerse ideeën die na de Meiji-restauratie (1868, openstelling van Japan voor het Westen) hun intrede deden. Het tot voor kort feodale Japan verwonderde zich over de enorme technologische, economische en politieke macht van de Westerse mogendheden. Een delegatie van Japanse notabelen onder leiding van prins Iwakura Tonomi werd naar Westerse landen als Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland gestuurd om niet alleen kennis te nemen van Westerse technologie en economie, maar ook van Westerse opvattingen over onderwijs en het inrichten van de maatschappij. Waar het feodale Japan werd gekenmerkt door een min of meer vaste maatschappelijke orde, was de Westerse indeling van de maatschappij pragmatischer gebleken en had deze tot de voornoemde dominantie op technologisch, economisch en politiek gebied geleid. In deze blog wil ik beknopt ingaan op de min of meer vaste orde in de Japanse maatschappij van vóór de Meiji-restauratie en de bevindingen van de Iwakura-missie die deze orde in twijfel trokken. Lees verder

Hachiko hield vooral van yakitori

Niet veel mensen zullen onbekend zijn met het verhaal van Hachiko, de Japanse hond die in de jaren ’30 van de vorige eeuw jarenlang iedere dag op zijn al overleden baasje wachtte. Een Japanse curator kwam deze week echter met een weinig romantische verklaring voor de ongeëvenaard trouwe viervoeter. Lees verder

Japan en Zuid-Korea: IJskoude betrekkingen

Op 26 december bezocht de Japanse premier, Shinzo Abe de beruchte Yasukuni-schrijn in Tokyo. Deze schrijn is berucht in de buurlanden van Japan omdat Japanse politici en de Japanse bevolking hier hun landgenoten herdenken die in oorlogen zijn overleden, inclusief Japanse oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog. Het bezoek van Abe aan de Yasukuni-schrijn bracht daarom de reeds ijskoude relaties tussen Japan en Zuid-Korea tot een nieuw dieptepunt. Voor twee landen die in het verleden lange tijd een zeer coöperatieve relatie hebben gehad, is dit een bijzondere ontwikkeling. Wat is er hier toch misgegaan? Lees verder

Een terugblik op regisseur Satoshi Kon

Onvoorspelbaar, was-ie. Zo ook zijn plotselinge overlijden op 24 augustus 2010, slechts drie maanden na het constateren van kanker aan zijn alvleesklier. We blikken terug op het leven van animatiefilmregisseur Satoshi Kon, wiens faam die van Hayao Miyazaki niet heeft mogen evenaren, maar wiens belang door niemand in twijfel getrokken durft te worden. Lees verder