Wanneer de meerval Namazu spartelt, zo luidt de 16e-eeuwse legende, trillen de Japanse eilanden. Om dit te voorkomen houdt de god Takemikazushi deze enorme vis met een steen op zijn plek. Maar ook goden zijn niet onfeilbaar: wanneer Takemikazushi’s aandacht verslapt, doet Namazu de aarde beven. Dit gegeven is het uitgangspunt voor Makoto Shinkai’s prachtige nieuwe film Suzume. Lees verder
Inmiddels zijn we zo gewend aan Japanse karakters op onze schermen, dat we er nauwelijks meer over nadenken hoe het kan dat computers hiertoe in staat zijn. Hoewel dit tegenwoordig zeker relatief eenvoudig is, was dit in het verleden zeker niet zo en is hier veel werk aan vooraf gegaan. Naast dat er afspraken moesten worden gemaakt over hoe ondersteuning van het schrift daadwerkelijk geïmplementeerd moest worden, en ervoor gezorgd moest worden dat computer- en software-ontwikkelaars zich hieraan hielden, waren er bij oudere computers ook veel technische limitaties die dit proces in de weg zaten. Daarom neem ik, een deeltijd hobby-computerarcheoloog, je mee op een tijdreis die de eeuwenoude kanji hebben afgelegd om op jouw schermpje te verschijnen. Lees verder
Binnenkort neemt Japan afscheid van de E4 Multi Amenities Express, ‘Max’ voor de kenners. Japan Railways East richtte een herdenkingshoekje in op station Tokyo, nam een lief spotje op en wijdde een zelfs een speciale website aan de dubbeldeks trein. Sentimenteel? Misschien, maar de E4 was dan ook niet zomaar een openbaar vervoersmiddel; het was een shinkansen. Lees verder
Huur een appartement in Japan, en je wordt, naast met een boel papierwerk, geconfronteerd met oppervlaktematen in jō. Een woonhuis gaat echter in tsubo, ruwweg (maar niet precies) twee jō. Als je nu niet meer naar Japan durft, kunnen we je geruststellen: op de borden langs de snelwegen zijn de afstanden ‘gewoon’ in kilometers af te lezen, en ook in de keuken wordt met vertrouwde liters gewerkt. Zolang het niet om een portie rijst of sake gaat trouwens – die geven Japanners weer in go. Lees verder
Het is ruim een jaar geleden dat kroonprins Naruhito de chrysantentroon besteeg. Ter ere van de 126e keizer begon Japan die dag aan Reiwa, het tijdperk van ‘de gelukkige harmonie’. En hoewel Naruhito enkel ceremonieel staatshoofd is, volgen veel Japanners hem en zijn echtgenote Michiko nauwgezet. Wat gebeurde er in Reiwa 1, en drukte de nieuwe keizer al zijn stempel? Lees verder
Japan is sinds haar ontdekking door het Westen een dankbaar onderwerp geweest voor westerse schrijvers. Thomas Raucat was een Franse schrijver, die als één van de eerste Europeanen een roman schreef waarin hij een vergelijking tussen zijn eigen Westerse en de Japanse inborst probeerde te maken. Dit verhaal, getiteld De eerbiedwaardige escapade, is gebaseerd op zijn eigen ervaringen en observaties in het Japan van de jaren ’20. Lees verder
Dit najaar verscheen op Amazon Prime wekelijks een nieuwe aflevering van horrorserie The Terror. Het tiendelige tweede seizoen, getiteld Infamy, speelt zich af in en om een interneringskamp voor Japanse Amerikanen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Infamy wil veel, misschien wel iets te veel, maar vertelt een verhaal dat relatief weinig mensen kennen. Dat alleen al maakt de serie de moeite van het kijken waard. Lees verder
Museum Volkenkunde kocht in 2018 een topstuk aan: een kamerscherm van de Japanse schilder Keiga Kawahara, voor zover bekend het enige dat hij ooit maakte. Wie was deze ‘fotograaf zonder camera’, en waarom is hij zo belangrijk geweest voor Nederland? Lees verder
Wie wil kennis maken met Japan, moet er gewoon naar toe gaan. Laat je onderdompelen in een voor toeristen gastvrij en toegankelijk land. Als dat nog niet kan, kun je er uiteraard over lezen. Er zijn tal van informatieve en inspirende reisgidsen en internetsites beschikbaar ter voorbereiding, ook in het Nederlands. Japan gaat echter ook echt voor je leven door Tokaido te spelen. Dit bordspel is een verrassing. De bijzondere spelregels zorgen daarvoor, en daarnaast biedt Tokaido vooral ook spelenderwijs een schat aan betrouwbare informatie over Japanse gebruiken, (eet-) cultuur, kunst en tradities die in het Japan van vandaag nog steeds gehanteerd worden. Lees verder
Wereldwijd wordt het voor journalisten steeds moeilijker om hun werk te doen. Voor een aantal landen is dat niet bepaald nieuw. Maar toch zijn er ook plekken waar de voorheen ruimere bewegingsvrijheid van journalisten steeds verder afneemt, zoals Amerika. De huidige president deinst er niet voor terug om verslaggevers van hem onwelgevallige media over te slaan. Wie het wekelijks vragenuurtje met premier Rutte gewend is, schrikt daarvan – maar het doet zeker ook denken aan de Japanse situatie. Want in tegenstelling tot wat je zou verwachten, is het met de persvrijheid in Japan minder goed gesteld. Lees verder
