Na de economische crisis van 1992 zocht de Japanse regering naar een manier om de vermeende unieke eigenschappen van het volk dat tot voor kort een economisch wonder had voortgebracht, terug te brengen. Eigenschappen als voorzichtigheid, teamgeest, het zoeken van consensus, het navolgen van een vastomlijnde set regels, het respecteren en meenemen van ontwikkelingen uit het verleden maar tegelijkertijd proberen te verbeteren. Ook het tegengaan van spilzucht, nemen van verantwoordelijkheid en trots werden als aanjagers van het naoorlogse Japanse economische wonder gezien. Al deze moderne factoren werden toegevoegd aan de betekenis van het pre-industriële begrip Monozukuri: ‘het maken van dingen’. Dit voorbeeld vindt inmiddels wereldwijd navolging. Lees verder
Industrie
Hoe de iPhone Japan veroverde
Hoewel de hoofdrol tijdens het bescheiden Apple-event van 27 oktober was weggelegd voor nieuwe laptops, viel ook een andere slide in de presentatie op: vanaf nu is het in Apple’s kaarten-app mogelijk de dienstregeling van het Japanse openbaar vervoer te raadplegen. Dat klinkt wellicht als een voetnoot, maar de Japanse markt is inmiddels erg belangrijk voor de Amerikaanse technologiegigant – al kende de iPhone er een stroeve start. Lees verder
Robots in Japan en in het Westen
De Japanse liefde voor robots kwam al eerder aan de orde op Katern: Japan, maar dan vooral op een negatieve manier. Joleen schreef in haar artikel over Techno-Oriëntalisme dat westerlingen Japan vaak zien als een land waar koude technologie boven menselijke waarden staat. Maar zij gaan voorbij aan de verschillende rol die technologie speelt in de Japanse cultuur. Daarom volgt hier een uiteenzetting over robots in de Japanse en westerse (Amerikaanse) cultuur. Zowel de verschillen in perceptie, als het doel van de robot, komen aan bod. Lees verder
Japans ontwerp (1) – Kenji Ekuan
Dat Japanners een zeer fijn gevoel hebben voor ontwerpen, staat buiten kijf. Het land kan zich beroepen op een rijke historie op het gebied van tempelbouw, tuinontwerp en thee-serviezen. Ook in de moderne tijd heeft Japan laten zien waar het op ontwerp-gebied toe in staat is. Toegepaste ontwerpen hebben met name hun weg gevonden naar huishoudens van over de hele wereld. Daarom volgt nu het eerste deel van een serie waarin ik een aantal wereldberoemde Japanse ontwerpers bespreek. Vandaag is het de beurt aan Kenji Ekuan. Lees verder
De Japanse blijdschap om de Olympische Spelen in Tokyo in 2020
Als ik de Japanse blijdschap om het binnenhalen van de Olympische Spelen van 2020 in één beeld zou moeten samenvatten, koos ik een foto van de Japanse delegatie op het moment dat de keuze voor Tokyo door het IOC bekend werd gemaakt. De gelaatsuitdrukkingen van de juichende en het van geluk uitschreeuwende volwassen mannen en vrouwen (wie denkt er dat Japanners geen emotie kennen?) zegt meer dan duizend woorden: (een groot deel van) Japan is dolgelukkig. Lees verder