Monozukuri: de Japanse kunst van het produceren

Na de economische crisis van 1992 zocht de Japanse regering naar een manier om de vermeende unieke eigenschappen van het volk dat tot voor kort een economisch wonder had voortgebracht, terug te brengen. Eigenschappen als voorzichtigheid, teamgeest, het zoeken van consensus, het navolgen van een vastomlijnde set regels, het respecteren en meenemen van ontwikkelingen uit het verleden maar tegelijkertijd proberen te verbeteren. Ook het tegengaan van spilzucht, nemen van verantwoordelijkheid en trots werden als aanjagers van het naoorlogse Japanse economische wonder gezien. Al deze moderne factoren werden toegevoegd aan de betekenis van het pre-industriële begrip Monozukuri: ‘het maken van dingen’. Dit voorbeeld vindt inmiddels wereldwijd navolging. Lees verder

Kamikatsu, recycle-dorp

In veel moderne Japanse huishoudens woedt recycle-drift. Ze beschikken over drie soorten prullenbakken, scheiden papier en karton en halen de dopjes van flessen voordat ze worden weggegooid. Maar hoewel het recyclen van afval algemeen voet aan de grond heeft gekregen in Japan, spant één plaats de kroon. De inwoners van Kamikatsu hebben zich ten doel gesteld om niéts te verspillen. Ze scheiden hun afval daarom in maar liefst 45 soorten en dertien categorieën, en slaagden erin om in 2016 al 81 procent van de weggegooide spullen te recyclen. Lees verder

Hernieuwbaar Japan: de zoektocht naar duurzame energie

Op 11 maart 2011 werd de Tōhoku-regio geschokt door een aardbeving met maar liefst een kracht van 9 op de schaal van richter. De tsunami die door deze beving werd veroorzaakt, vaagde niet alleen complete dorpen van de kaart, maar beschadigde ook de Kerncentrale bij Fukushima. Drie reactoren raakten zwaar beschadigd en door toedoen van waterstofexplosies kwam een wolk radioactief materiaal vrij. Dorpen in de directe omgeving van de centrale moesten worden geëvacueerd en alle kerncentrales van Japan werden uit voorzorg uitgeschakeld. Je zou denken dat Japan nóóit meer kernenergie zou willen gebruiken. Wat is nodig voor een hernieuwbaar Japan? Lees verder

Japanse afvalscheiding: het goede voorbeeld

Een windvlaag blies het plastic zakje op, richting het water over het strand van Odaiba. De moeder had net uitgebreid de kleren van haar twee zoontjes uitgeklopt, maar spoorde de oudste op bemoedigende toon aan toch maar even terug het zand op te gaan, achter het afval aan. Toen het mannetje het eenmaal te pakken had, verdween het in een grotere zak met afval, die weer in de rugzak van moeder werd gestopt.  Lees verder

MVO in Japan (1) – Wat gebeurt er wel?

Hoe maatschappelijk verantwoord ondernemen Japanse bedrijven? Eigenlijk kon ik tot voor kort deze vraag niet goed beantwoorden, terwijl deze vraag over Nederlandse bedrijven juist steeds vaker gesteld wordt. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) krijgt ook steeds meer aandacht van de consument, bijvoorbeeld te zien aan het nieuws over en de reacties op de ingestorte fabriek in Bangladesh in april. Maar over MVO of duurzaam ondernemen in Japan hoor je maar weinig. Dit terwijl Japan toch de derde economie ter wereld is en een aardig aantal Japanse merken household names zijn geworden, ook buiten Japan (denk maar aan Sony of Mitsubishi). Staat MVO eigenlijk wel op de agenda bij bedrijven in Japan? Lees verder