Die enkele esdoorn… een paar zorgvuldige geplaatste stenen en een lantaarn. Zo kennen we de Japanse tuinen. ‘Ma’. De kunst van het weglaten. Er is echter een Japanner die juist pleitte voor veel bomen en heesters en heel dicht op elkaar. Akira Miyawaki is dan ook geen niwashi, Japans hovenier, maar botanicus. Bomen, zo betoogde hij, zijn een belangrijk element in het behoud van de planeet. Zijn ideeën schoten wortel en vielen in goede aarde: op tal van plekken op de wereld ontstaan Tiny Forests. Lees verder
Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De World Expo 2025 in Osaka
In het hart van de Kansai-regio in Japan opent de wereldtentoonstelling 2025 zijn deuren in de bruisende stad Osaka. Met het thema “Common Ground: creating a new dawn together” belooft de World Expo 2025 een internationaal podium te zijn voor innovatie, samenwerking en optimisme. Lees verder
De vernuftige Japanse baddoos
De Japanse badkamer is op twee manieren voorbeeldig: zij faciliteert naadloos de Japanse badgewoonten en is bovendien een lichtend voorbeeld van hoe prefab – eveneens zonder naden – aangewend kan worden om snel en duurzaam te bouwen in tijden van woningnood. Lees verder
Kleinboeren onder een rieten dak
Modern boeren valt niet altijd mee. Kippenstallen die geruimd worden, stankcirkelwetten, trekkers op de snelweg, stikstofproblematiek, te nat, te droog. In een documentaire van NHK worden we echter getrakteerd op een andere manier van boeren. Lees verder
Shinise: daadwerkelijk depuis
Japanse bedrijven mogen graag, voor wat extra allure, een ‘depuis’ boven hun logo plaatsen – ook als een merk pas een paar jaar bestaat. Bedrijven die daadwerkelijk depuis zijn, zijn er echter ook: in 2021 vieren 3696 shinise, ‘oude winkels’ hun honderdste verjaardag. Daarvan zijn enkele ook hier bekend. Waarom overleven juist de Japanse ondernemingen zo lang? Lees verder
Monozukuri: de Japanse kunst van het produceren
Na de economische crisis van 1992 zocht de Japanse regering naar een manier om de vermeende unieke eigenschappen van het volk dat tot voor kort een economisch wonder had voortgebracht, terug te brengen. Eigenschappen als voorzichtigheid, teamgeest, het zoeken van consensus, het navolgen van een vastomlijnde set regels, het respecteren en meenemen van ontwikkelingen uit het verleden maar tegelijkertijd proberen te verbeteren. Ook het tegengaan van spilzucht, nemen van verantwoordelijkheid en trots werden als aanjagers van het naoorlogse Japanse economische wonder gezien. Al deze moderne factoren werden toegevoegd aan de betekenis van het pre-industriële begrip Monozukuri: ‘het maken van dingen’. Dit voorbeeld vindt inmiddels wereldwijd navolging. Lees verder
Kamikatsu, recycle-dorp
In veel moderne Japanse huishoudens woedt recycle-drift. Ze beschikken over drie soorten prullenbakken, scheiden papier en karton en halen de dopjes van flessen voordat ze worden weggegooid. Maar hoewel het recyclen van afval algemeen voet aan de grond heeft gekregen in Japan, spant één plaats de kroon. De inwoners van Kamikatsu hebben zich ten doel gesteld om niéts te verspillen. Ze scheiden hun afval daarom in maar liefst 45 soorten en dertien categorieën, en slaagden erin om in 2016 al 81 procent van de weggegooide spullen te recyclen. Lees verder
Hernieuwbaar Japan: de zoektocht naar duurzame energie
Op 11 maart 2011 werd de Tōhoku-regio geschokt door een aardbeving met maar liefst een kracht van 9 op de schaal van richter. De tsunami die door deze beving werd veroorzaakt, vaagde niet alleen complete dorpen van de kaart, maar beschadigde ook de Kerncentrale bij Fukushima. Drie reactoren raakten zwaar beschadigd en door toedoen van waterstofexplosies kwam een wolk radioactief materiaal vrij. Dorpen in de directe omgeving van de centrale moesten worden geëvacueerd en alle kerncentrales van Japan werden uit voorzorg uitgeschakeld. Je zou denken dat Japan nóóit meer kernenergie zou willen gebruiken. Wat is nodig voor een hernieuwbaar Japan? Lees verder
Japanse afvalscheiding: het goede voorbeeld
Een windvlaag blies het plastic zakje op, richting het water over het strand van Odaiba. De moeder had net uitgebreid de kleren van haar twee zoontjes uitgeklopt, maar spoorde de oudste op bemoedigende toon aan toch maar even terug het zand op te gaan, achter het afval aan. Toen het mannetje het eenmaal te pakken had, verdween het in een grotere zak met afval, die weer in de rugzak van moeder werd gestopt. Lees verder
MVO in Japan (2) – Wat is MVO in Japan niet?
Maatschappelijk verantwoord ondernemen in Japan, welke thema’s horen daar wel en niet bij? In deel één van deze serie besprak ik wat Japanse bedrijven wel doen op dit gebied. Maar er ontbreken vaak ook onderwerpen in hun beleid. Lees verder