Hij had zich laten inknopen in het glimmend gepoetst familieharnas, had de indrukwekkende en vervaarlijke kabutohelm opgezet. Hij had een mooi plekje op de hoge heuvel laten afzetten met aan drie zijden tentdoek tegen de wind en vrij uitzicht op het dal beneden. Op het klaptafeltje naast hem lag ‘de Kunst van het oorlog voeren’ van Sun Tzu, maar die kende hij als veldheer natuurlijk eigenlijk al uit het hoofd. Hij stak de gunbai, de ceremoniële waaier, omhoog. Het kon beginnen. Tijd voor een potje Go. Lees verder
Sport
De Paralympische Spelen geven je vleugels
Te midden van een perfect georganiseerde en uitgevoerde openingsceremonie van de Paralympische Spelen in Tokyo wist een dertienjarig meisje ons ontroerend aan te tonen dat ook met maar één vleugel én de juiste wind alles mogelijk wordt. Lees verder
Veel medailles, maar nog een wereld te winnen
Niets dan lof voor de Nederlandse atleten, nog nooit behaalde een Nederlands team zo’n hoog aantal medailles als tijdens de Olympische Spelen van Tokyo. Stille Spelen werden ze gedoopt, wedstrijden zonder publiek. Maar stil was het niet, men roerde zich wel degelijk in de vorm van commentaar op aspecten van de organisatie. Terecht of niet terecht, in elk geval een uitvloeisel van onbegrip voor aspecten van elkaars cultuur. Lees verder
“Let the Games begin?” De Olympische Spelen van meerdere kanten
Aan de vooravond van de Olympische en Paralympische Spelen ligt gastland Japan onder het vergrootglas. Dagbladen en televisieprogramma’s brengen brokjes informatie over de spelen, de sport, logistiek en context. Atleten komen aan het woord en de stemming onder de inwoners van Tokyo wordt gepeild. Er zijn allerlei puzzelstukjes die gezamenlijk niet perse een geheel vormen. We leggen er een aantal op het bord en proberen in elk geval de rand te leggen. Lees verder
Kobudō: oude krijgsscholen als nieuwe bron voor toerisme
Toen ik in 1988 begon met de studie Japanse Taal & Cultuur, werd in Leiden voornamelijk onderzoek verricht naar traditionele onderwerpen als geschiedenis, literatuur, religie of economie. Tegenwoordig zijn ook populaire cultuuruitingen als manga, anime en J-pop in academische kring salonfähig geworden. Waar nog steeds relatief weinig onderzoek naar wordt gedaan, is het budō, ofwel de Japanse krijgskunsten. Lees verder
Iconische Japanse bouwwerken: Nippon Budōkan
Of de Olympische Spelen van Tokyo volgend jaar doorgaan, weet niemand. Wanneer daarover besloten wordt evenmin. Tot die tijd wordt daarom alvast weer voorzichtig geoefend met grote(re) sportevenementen, uiteraard met inachtneming van regels tegen coronabesmettingen. Het jaarlijkse karatetoernooi voor de Kanto-regio was in oktober het eerste evenement in de wereldberoemde Nippon Budōkan sinds maart. Lees verder
Brave Blossoms: rugby in Japan
Nog een paar weken en dan barst het WK Rugby 2019 los in Tokyo, als Japan het opneemt tegen Rusland. Het land is, na Frankrijk, het tweede niet-Gemenebestland dat het kampioenschap mag organiseren. En dat is niet zomaar, want de ‘Brave Blossoms’ plaatsten zich tot nu toe voor elke eindronde. Lees verder
Japanse symbolen: presentatie en representatie
NHK-programma Design Talk plus wijdde onlangs een hele aflevering aan het gebruik en de betekenis van Japanse pictogrammen. Onder andere de bewegwijzering van stations, ter gebruiksaanwijzing dienende symbolen in een capsulehotel en borden in de openbare ruimte kwamen aan bod. Deze hebben voor Japanners vaak een vanzelfsprekende betekenis. Maar voor buitenlandse bezoekers is het niet altijd even duidelijk wat een bord of pictogram betekent. We schreven al eerder dat dit volgens de Japanse overheid, met het oog op de Olympische Spelen die in Tokyo zullen plaatsvinden, voor nogal wat problemen kan zorgen. Daarom heeft een selecte groep ontwerpers opdracht gekregen om pictogrammen te ontwerpen die voor een buitenlands publiek ook gemakkelijk te doorgronden zijn. Hoe gaat dat in de praktijk? Lees verder
Slimme symbolen
Vaak wordt ons gevraagd of het voor een vakantie naar Japan nodig is om ook de taal te spreken. Hoewel dat de ervaring ontegenzeggelijk nog beter maakt, is het zeker in Tokyo geen vereiste: met de Olympische Zomerspelen over iets meer dan drieënhalf jaar op de agenda wordt de Japanse hoofdstad in rap tempo toeristen-proof gemaakt met slimme symbolen. Lees verder
Kyūdō en Rio: weg van de boog
Terwijl deze zomer in Rio de Janeiro de beste boogschutters van de wereld met elkaar streden om olympisch goud, vond in Nederland tegelijkertijd een aantal seminars plaats waarbij eveneens de beste boogschutters van de wereld samen kwamen. Het verschil? In Rio draaide het om boogschieten, in Nederland om Kyūdō, de weg van de boog. Lees verder