Waar sommige acteurs een halve of hele film nodig hebben om het publiek met hun personage mee te laten voelen, had Kirin Kiki meestal aan één scene genoeg – daarna hield je als kijker van haar. De op 15 september overleden actrice was één van de allerbeste actrices van Japan, en ver daarbuiten. Lees verder
Nergens ter wereld worden mensen zo oud als in Japan. Bovendien worden Japanners die zulke hoge leeftijden bereiken opvallend minder vaak geplaagd door kwalen dan leeftijdsgenoten in de westerse wereld. Journaliste Junko Takahashi werd benieuwd naar de achterliggende redenen en onderzocht hoe de honderdplussers hun leven inrichten. Dat leidde tot de bundel Zo word je honderd. Lees verder
NHK-programma Design Talk plus wijdde onlangs een hele aflevering aan het gebruik en de betekenis van Japanse pictogrammen. Onder andere de bewegwijzering van stations, ter gebruiksaanwijzing dienende symbolen in een capsulehotel en borden in de openbare ruimte kwamen aan bod. Deze hebben voor Japanners vaak een vanzelfsprekende betekenis. Maar voor buitenlandse bezoekers is het niet altijd even duidelijk wat een bord of pictogram betekent. We schreven al eerder dat dit volgens de Japanse overheid, met het oog op de Olympische Spelen die in Tokyo zullen plaatsvinden, voor nogal wat problemen kan zorgen. Daarom heeft een selecte groep ontwerpers opdracht gekregen om pictogrammen te ontwerpen die voor een buitenlands publiek ook gemakkelijk te doorgronden zijn. Hoe gaat dat in de praktijk? Lees verder
Wie Japan en papier met elkaar verbindt, denkt aan origami. In tweede instantie wellicht aan washi: ‘Japans papier’ waar traditionele shoji (schuifdeuren) of bijvoorbeeld parasols van worden gemaakt. Natuurlijk ook aan ukiyo-e, de Japanse blokdrukprenten. Voortaan mag je gerust ook aan adembenemende Japanse collagetechnieken denken. Maak kennis met kunstenaar Masayasu Uchida. Lees verder
Hayao Miyazaki staat niet bekend als een makkelijke man. Zo wereldwijd geliefd als zijn werk is, zo ingewikkeld is de totstandkoming van het grootste deel daarvan. Toen eind jaren ‘90 besloten werd tot de bouw van een museum over het werk van Studio Ghibli, de animatiestudio die hij mede oprichtte, was het geen verrassing dat hij niet voor de makkelijke weg koos. Gelukkig maar – net als zijn films is het Ghibli-museum erg bijzonder.
Lees verder
In zijn boek Kintsukuroi beschrijft de Spaanse psycholoog Tomas Navarro zijn methode om met emotionele tegenslag en verdriet in het leven om te gaan. Hij hangt dit op aan het principe van kintsukuroi, een oorspronkelijk Japanse techniek om gebroken keramiek met goud te lijmen. Hij transponeert het repareren van een gebroken schaal naar het overlijden van een dierbare en een onverwacht ontslag. Hierbij is het plan van aanpak telkens hetzelfde; blijf niet hangen in het ongeluk maar doorvoel de emoties en kijk vervolgens verder naar de toekomst. Tegenslagen kunnen met goud omrand worden, zodat de emotionele wond niet verdoezeld wordt, maar een mooi litteken vormt waaruit kracht voor de toekomst geput kan worden. Lees verder
Ivo Smits, hoogleraar Japans aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in Japanse literatuur en film, maakte recent een omvangrijke tournee langs grote steden in Nederland en Vlaanderen om Nederland kennis te laten maken met eerdere Japanse schrijvers uit de twintigste eeuw waarvan recentelijk vertalingen in het Nederlands beschikbaar zijn gekomen. Ivo Smits deed dat op verzoek van Schwob, een initiatief van het Nederlands letterenfonds om vergeten literatuur onder de aandacht te brengen en graag, er is meer dan Murakami! Lees verder
Katten zijn razend populaire huisgenoten. Speels, eigenzinnig, aaibaar, onafhankelijk, schattig. Ook de sociale media bollen op van filmpjes en foto’s met katten in de hoofdrol. Dat is in Nederland zo en in Japan heeft een kat het zelfs tot stationschef geschopt. Een boek met als titel De Kat wordt dan ook onmiddellijk en vanzelfsprekend gretig gekocht. Thuis op de bank blijkt het ook werkelijk een uitstekende novelle. Zowel auteur als vertaler weten je vanaf de eerste pagina’s te boeien en uiteindelijk te raken. Voor kattenliefhebbers een absolute must, maar er wordt eigenlijk nog veel meer verteld. Bij deze reiken we je wat aandachtspunten aan. Lees verder
De samurai spreekt al eeuwen tot de verbeelding. Niet alleen in Japan, maar ook in de rest van de wereld. De samurai is een iconisch figuur geworden, van bijna mythische proporties. Dat is ook niet gek als je kijkt naar de Japanse geschiedenis. Deze krijgers hebben namelijk maar liefst ruim 700 jaar lang de dienst uitgemaakt in Japan en genoten lange tijd hoog aanzien en sociale status. Lees verder
Toen ik afgelopen zomer Japan bezocht, kon een bezoek aan een sentou (badhuis) niet ontbreken. Eenmaal naar binnen gegaan en uitgekleed, komen mijn reisgenoten en ik tot rust in de verscheidene baden. Al badderend valt mijn blik al gauw op een bordje aan de muur. In plaats van alleen de naam van het bad, zoals het geval is bij de bordjes van andere baden, staat bij deze veel meer tekst. Al snel herken ik de Japanse woorden voor waarschuwing en elektriciteit en besluit ik om misschien toch maar niet meteen dit bad in te springen. Lees verder
