Kabuki: de epiloog?

’s Ochtends vroeg in de rij voor de deuren van een vrij onopvallend gebouw in Tokyo open gaan. Nee, dit is niet de lancering van de zoveelste nieuwe telefoon. We staan in de rij voor kaartjes voor het kabuki theater. Waar in Nederland slechts de grootste musicals en theaterproducties nog enigszins winstgevend zijn, al dan niet door een culturele subsidie, staan in Japan zelfs bij de kleinste kabuki-theaters haast iedere dag nog mensen in de rij in de hoop wat kaartjes te bemachtigen. Toegegeven, de gemiddelde persoon in de rij lijkt de zestig al enkele jaren gepasseerd te zijn. Gelukkig is er aan ouderen geen gebrek in Japan. De kabuki voorstellingen zijn daarom ook nu nog weken van tevoren uitverkocht. Maar voor hoe lang nog?  Lees verder

Superflat (1) – de VS versus Japan

In 2000 zette de kunstenaar Takashi Murakami als curator een kunstexpositie op genaamd ‘Superflat’, in het Museum of Contemporary Art in Los Angeles.  Deze expositie is uiteindelijk zo’n succes geworden dat het o.a. heeft geleid tot  een samenwerking met het modemerk Louis Vuitton. Dit heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat Takashi Murakami internationale bekendheid verwierf en Superflat een op zichzelf staande kunststroming heeft kunnen worden. Lees verder

Culturele code-woorden (1) – Shirankao

Vanuit een westers perspectief gekeken, lijken Japanners vaak over een gespleten persoonlijkheid te beschikken. Het ene moment zijn ze schattig, prettig gestoord of verleidelijk, terwijl op het andere moment een enorme woede-uitbarsting kan plaatsvinden. Deze ogenschijnlijk tegenstrijdige gedragingen zijn niet zo vreemd, als je ze in de context van zogenaamde culturele codewoorden bekijkt. Deze codewoorden zitten vol culturele betekenis en controleren in sommige gevallen zelfs het gedrag van de Japanners. In deze serie hoop ik een aantal van deze culturele codewoorden aan te stippen, en zodoende het in eerste instantie vreemde gedrag van de Japanners in een context te plaatsen. Het culturele codewoord dat ik in dit artikel wil behandelen, is Shirankao (‘het gezicht in de plooi houden’). Lees verder

De opkomst van het Japanse voetbal

Het stijf uitverkochte Tokyo Dome-stadion tijdens de World Baseball Classic bevestigde het onlangs weer: honkbal, of zoals de Japanners zeggen, yakyuu (‘veldbal’), is nog steeds volkssport nummer één in Japan. Maar die hegemonie wordt wel bedreigd: het voetbal is al enkele jaren bezig met een inhaalslag. Lees verder

Shinsekai Yori verkoopt niet

Waar het succes van een anime in de jaren ‘70 en ‘80 voornamelijk afhankelijk was van weergaloze verhalen – zoals Mobile Suit Gundam jarenlang heeft gedemonstreerd – is de interesse in zulke grote narratieven tegenwoordig nagenoeg verdwenen. Met name de ambitieuze serie Shinsekai Yori, gebaseerd op de gelijknamige roman van Yûsuke Kishi, weet niet meer dan enkele honderden dvd’s te verkopen. Aan de kwaliteit van studio A1 Productions ligt het niet: Sword Art Online, dat een seizoen eerder werd uitgezonden, domineert de lijst van verkoopcijfers met nagenoeg 26.000 verkochte blu-rays (naast 6.000 dvd’s). Lees verder

Sakura

Misschien is het wel het bekendste plaatje van Japan: Mount Fuji, omkranst door roze blaadjes. Wie zich voorafgaand aan een reis naar Japan baseert op reisgidsen, zou nog wel eens lelijk verrast kunnen worden door het feit dat deze kersenbloesem enkel in de lente bloeit. Wie met zijn eigen ogen de zogeheten sakura wil aanschouwen, doet er dan ook goed aan om binnen nu en enkele weken naar Japan te vertrekken. Lees verder