Culturele traditie

De Japanse cultuur is door de eeuwen in golven beïnvloed door het buitenland. De hedendaagse cultuur combineert invloeden uit Azië, Europa en Noord-Amerika. De traditionele Japanse kunsten zijn onder andere ambachten zoals keramiek, textiel, lakwerk, zwaarden en poppen, optredens van bunraku, kabuki, noh, dans, rakugo en andere praktijken, de theeceremonie, ikebana, vechtsporten, kalligrafie, origami, onsen, geisha en spelletjes. Japan heeft een ontwikkeld systeem voor de bescherming en bevordering van zowel de materiële en immateriële culturele eigenschappen en nationale schatten. Zestien locaties zijn ingeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Geplaatst op door

Halloween in Japan

2

Vandaag is het Halloween, en hoewel we daar in Nederland helaas maar weinig mee doen, wordt het in Japan sinds een aantal jaren steeds meer gevierd. Dat komt vooral dankzij Tokyo Disneyland en Universal Studios Japan, die sinds 2000 jaarlijks een enorm Halloween-evenement organiseren dat elk jaar populairder wordt. Daarvoor merkte je in Japan (behalve de dronken buitenlanders in kostuum) maar weinig van het spookachtige feest. En dat terwijl Halloween bij uitstek een feest is wat perfect binnen de Japanse cultuur van cosplay en obon past. Lees verder →

Geplaatst op door

De Takarazuka Revue (2)

Beantwoorden

In haar vorige post heeft Aafke van Ewijk gesproken over de geschiedenis, opleiding en fancultuur van de Takarazuka Revue. In dit tweede deel beschrijft ze het fysieke theater en de inhoud van de shows. Hoewel het in eerste instantie onder alle glitters misschien niet direct zichtbaar is, maakt de Revue gebruik van zowel Japanse toneeltradities en (populaire) cultuur als Westerse conventies. In 2014 viert de Revue in compleet eigen stijl haar honderdjarig jubileum. Lees verder →

Geplaatst op door

Alternatieve muziek in Japan: Tujiko Noriko

Beantwoorden

Japanse popmuziek is de laatste jaren steeds populairder geworden buiten de landsgrenzen. Ook in Nederland treden vertegenwoordigers van deze J-Pop inmiddels op. Denk bijvoorbeeld aan de Japanse punkband Shounen Knife, die meer dan dertig jaar na haar oprichting een nieuw publiek vindt in ons land. Ook komen vertegenwoordigers van zogenaamde visual kei op regelmatige basis langs, al is het nog wachten op Japanse supersterren als Ayumi Hamasaki en Kumi Koda, die een uitverkochte Heineken Music Hall mogen vullen. De Japanse muziek kent echter ook artiesten die zich meer op het terrein van westerse (avant-garde) popmuziek begeven. In dit artikel wil ik de zangeres Tujiko Noriko onder de aandacht brengen, die soms wordt omschreven als de Japanse Björk. Lees verder →

Geplaatst op door

Shunga: Vulgaire plaatjes of schone kunst?

Beantwoorden

Japanse prenten krijgen in de Westerse wereld tegenwoordig redelijk veel aandacht, maar het genre van de shunga (letterlijk ‘lenteplaatjes’) is voor sommigen toch nog moeilijk te verteren. In deze prenten worden vaak één of meerdere personen afgebeeld die seksuele handelingen verrichten, waardoor de connectie met pornografie voor sommigen snel gemaakt is. Met een grote shunga-tentoonstelling in het British Museum te Londen (16+) lijkt er echter een einde te komen aan het taboe rond de erotische prenten. Maar waarom zijn zulke op het eerste gezicht vulgaire afbeeldingen een plekje in een groot museum waard? Lees verder →

Geplaatst op door

Culturele Codewoorden (7) – Happou bijin

Beantwoorden

De eigenaardigheden van de Japanse bedrijfscultuur kwamen op onze blog al enkele keren aan de orde. In tegenstelling tot de proactieve houding die directeuren tegenwoordig van een werknemer in het Westen en met name Amerika verwachten, handelt de Japanse werknemer vooral vanuit het belang van het collectief in zijn bedrijf. Van vroeger uit ligt de nadruk op het vermijden van al te veel aandacht, niet in moeilijkheden komen en bovenal geen fouten maken. De beste manier om geen misstappen te begaan is in Japan het vermijden van eigen initiatief. Dit is te bereiken door naar iedere collega welwillend te zijn en opgedragen klussen van meerderen gehoorzaam uit te voeren. Deze manier van werken heet ook wel happou bijin (aardig naar iedereen). Lees verder →

Geplaatst op door

De Takarazuka Revue (1)

Beantwoorden

Takarazuka is een forenzenstad grenzend aan Kobe, maar noem de naam ergens in Japan en het staat gelijk aan de Takarazuka Revue. Je kan het vergelijken met het kabukitheater, maar dan alleen met actrices, en in een modern jasje – of rokkostuum. In dit eerste deel van een tweeluik over Takarazuka schets ik kort de de ontstaangeschiedenis van deze theatervorm. Ook ga ik in op de opleiding tot actrice in de Revue en bespreek ik de fancultuur die rondom deze theatervorm ontstaan is. Lees verder →

Geplaatst op door

De vlietende wereld van ukiyo-e (2) – Het drukproces

1

In het eerste deel van deze serie over ukiyo-e gaf ik reeds een beknopte geschiedenis van deze vorm van prentkunst. Zoals ik ook daar al vertelde werden deze prenten volledig met de hand gemaakt. De weinige prentkunstenaars die deze techniek tegenwoordig nog inzetten doen dit veelal zelfstandig. Oorspronkelijk werd het werk echter verdeeld onder meerdere specialisten: de ontwerper (die tegenwoordig vaak als ‘de kunstenaar’ gezien wordt), de houtsnijder en de drukker. Daarnaast speelde ook de uitgever een belangrijke rol, aangezien hij de laatste trends behoorde te kennen. Vandaag laat ik hem echter even buiten beeld, en zal ik me richten op de daadwerkelijke productie van de prent. Lees verder →

Geplaatst op door

De Japanse blijdschap om de Olympische Spelen in Tokyo in 2020

Beantwoorden

Als ik de Japanse blijdschap om het binnenhalen van de Olympische Spelen van 2020 in één beeld zou moeten samenvatten, koos ik een foto van de Japanse delegatie op het moment dat de keuze voor Tokyo door het IOC bekend werd gemaakt. De gelaatsuitdrukkingen van de juichende en het van geluk uitschreeuwende volwassen mannen en vrouwen (wie denkt er dat Japanners geen emotie kennen?) zegt meer dan duizend woorden: (een groot deel van) Japan is dolgelukkig.  Lees verder →

Geplaatst op door

The Railway Man: het Japanse oorlogsverleden in Birma

Beantwoorden

Vorige week ging op het Internationale Filmfestival van Toronto de film The Railway Man in première. Deze film schetst het verhaal van een Engelse krijgsgevangene die de bouw van de Dodenspoorlijn in Birma tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft overleeft. Deze Dodenspoorlijn is een zwarte bladzijde in de moderne Japanse geschiedenis. Hoewel recensenten de film matig beoordelen, brengt deze wel een verhaal dat bij een groot deel van onder meer het Amerikaanse en Europese publiek onbekend is. Lees verder →

Geplaatst op door

De onsen, het Japanse natuurbad

Beantwoorden

Vorig jaar kwam in Japan de bekende film Thermae Romae uit als adaptie van de gelijknamige mangareeks. In deze film probeert de architect Lucius (gespeeld door Hiroshi Abe) in de Romeinse tijd te voldoen aan de steeds strengere eisen voor het bouwen het Romeinse thermen. Hij belandt in deze film per toeval in het huidige Japan en weet dit als inspiratie te gebruiken bij het bouwen van badhuizen in zijn eigen tijd. Behalve dat dit een erg vermakelijke film is voor liefhebbers van comedy, toont de film ook aan hoe het beeld van Japan over haar eigen badhuiscultuur is. Dit beeld is behoorlijk goed, want ze durven het in de film immers te vergelijken met de badhuizen van een cultuur die een hoog aanzien heeft in Europa. Door zich zo op te stellen tegenover de Romeinse cultuur als het om badhuizen gaat, wil Japan aantonen dat hun badhuizen van behoorlijke kwaliteit zijn. In dit artikel zal ik jullie iets vertellen over de onsen, een Japans badhuis. Lees verder →