Grafische kunst

Schilderen is nog altijd de favoriete artistieke expressie in Japan, zowel door amateurs als professionals. Tot de Meiji-periode schreven de Japanners met een penseel in plaats van een pen, en hun vertrouwdheid met penseeltechnieken heeft hen bijzonder gevoelig gemaakt voor de waarden en esthetiek van het schilderen. Met de opkomst van de populaire cultuur in de Edo-periode werd een stijl van houtsneden een belangrijke vorm en de technieken werden verfijnd om kleurrijke afdrukken te produceren.

Geplaatst op door

De waterkleuren van Japan : Masato Watanabe

Beantwoorden

Liefhebbers van anime-productiehuis Studio Ghibli kijken de films keer op keer. Zij ontdekken naast het verhaal ook de achtergronden, neergezet met behulp van prachtige sfeervolle transparante aquarellen. Het zijn “gewassen” tekeningen, met waterverf gemaakt, zodat het papier er nog doorheen schemert. De klimop van Arrietty, de boom van Totoro, de stad van Kiki. Ze vormen het dromerig decor voor gedroomde verhalen. De beste voorbeelden van de zo lichte aquareltechniek verwacht je eerder in Frankrijk, Italië of Engeland, maar ook Japan heeft dus haar meesters. We ‘lichten’ graag aquarelkunstenaar Masato Watanabe voor je uit. Lees verder →

Geplaatst op door

De kwaliteit van de prenten van Hiroshige

2

De Meisho Edo Hyakkei (honderd bekende gezichten op Edo) is de laatste serie landschapsprenten die Hiroshige voor zijn dood gemaakt heeft. De prenten zijn gedateerd tussen 1856 en 1858. Hiroshige maakte deze ukiyo-e in opdracht van de drukker Uoya Eikichi. Opvallend aan deze serie is het verticale formaat van de prenten. Dit zorgt voor nieuwe mogelijkheden met betrekking tot compositie en perspectief. Na de eerste 20 prenten introduceert Hiroshige bovendien nog een nieuw stijlelement: het op de voorgrond plaatsen van een object tegen een vagere achtergrond. Van deze serie bestaan verschillende edities, die te onderscheiden zijn door de kleuren in het cartouche. Voor wie zijn serie wil bekijken of er één kan verkrijgen, is het interessant om iets te weten van de kwaliteit van de verschillende edities. Lees verder →

Geplaatst op door

Van Kamishibai en Kodo

1

Japan kent een lange en uitstekende verteltraditie. Verhalen werden door vertellers doorgegeven en ingeslepen. Ook vandaag nog komen mensen graag luisteren naar professionele vertellers, die met humor en verbeeldingskracht hun luisteraars entertainen. Japan is echter ook beroemd om haar bijzondere beeldcultuur, ukiyo-e, inktschilderingen, manga en natuurlijk het schrift zelf dat eigenlijk getekend wordt. Wanneer woord en beeld samensmelten ontstaan de meest ongelooflijke creaties. Lees verder →

Geplaatst op door

Tsuchimochi’s One Hundred Famous Views of Tokyo

3

In 2013 startte de Japanse illustrator Shinji Tsuchimochi een ambitieus project. Hij trad in de voetsporen van de beroemde ukiyo-e kunstenaar Hiroshige die 160 jaar geleden de honderd gezichten op Edo in blokdruk vervaardigde. Tsuchimochi maakte een eigentijdse versie van honderd gezichten, nu op Tokyo. In een duidelijk eigen stijl, getekend en even prachtig. Onlangs werd de laatste tekening afgerond. Lees verder →

Geplaatst op door

Shin Hanga: de Japanse klare lijn

3

Dat het fenomeen manga de laatste decennia de wereld verovert, behoeft geen nadere toelichting. De spannende perspectieven, klare lijnen en fantasierijke stripverhalen vormen voor de huidige generatie Japanologen vaak de eerste kennismaking met het land van Wa. De lezers van deze wonderlijke werkjes vol tentakels, pratende kikkers en prachtig getekende schoolmeisjes zijn helaas vaak minder goed op de hoogte van de vroegere vormen van het Japanse grafisch ambacht. Derhalve is het de hoogste tijd om deze lacune te vullen en te kijken naar de Shin Hanga, een in mijn optiek zeer geslaagde kruisbestuiving tussen de Europese en Japanse prentkunst. Lees verder →

Geplaatst op door

Begin Japanology

1

In een aankondiging van het televisiefeuilleton “Ik vertrek” werd even een gelukzoekend Nederlands echtpaar in beeld gebracht staande in een bouwval ergens in het platteland van Frankrijk. “Die gekke Fransen..”, mompelde de man tegen zijn vrouw terwijl ze de schouders lieten hangen. Verder ging het fragment niet, men moest maar na het nieuws de gehele uitzending gaan zien. Wij besloten dat niet te gaan doen, wij vonden dat hier niet de Fransen gek waren. Wie in het diepe springt, moet accepteren dat er geen bodem is – of zich terdege voorbereiden op de duik. Lees verder →

Geplaatst op door

Mizuki Shigeru en de wereld van de Yokai

1

In mijn vorige blogs over onder andere Kuniyoshi kwam een fascinatie voor mythische figuren en spookverhalen al even ter sprake. Hij was echter lang niet de enige die met dit onderwerp aan de haal ging. In vrijwel alle populaire cultuuruitingen van de Edo-periode zijn voorbeelden van spookverhalen te vinden. Zo had ik het al eerder over de magische krachten van vossen en de verhalen die daaromtrent de ronde deden. Ook toen meldde ik al dat veel van deze mythische figuren ook hun weg hebben gevonden naar de moderne populaire cultuur van Japan. Een prachtig voorbeeld van een artiest die inspiratie weet te putten uit oude mythen en sagen en (o.a.) het werk van Kuniyoshi is Mizuki Shigeru. Lees verder →