Recentelijk berichtte de Volkskrant over de uitbreiding van één van Nederlands toonaangevende musea, het Kröller-Müller. De Japanse architect Tadao Andō mocht tekenen voor het ontwerp, een ondergrondse vleugel van maar liefst 12.000 vierkante meter. Onder de grond, omdat het omliggende beschermde natuurgebied niet verstoord mag worden. Andō deed dat al eerder in Japan zelf. Lees verder
Een lippenbalsem-stick met als vulling boter, om het in een oogwenk op je brood te kunnen smeren. Miniparapluutjes die de neus van je schoenen beschermen tegen de regen. Kleine trechtertjes om onderweg oogdruppels toe te dienen. Een speelpakje voor baby’s met borstels eraan vastgemaakt, zodat ze de vloer kunnen schoonmaken terwijl ze rondkruipen… Dit zijn slechts enkele van de uitvindingen, de één nog buitenissiger dan de ander, bedacht door Kenji Kawakami. Deze lucht- en ruimtevaartingenieur is de bedenker van chindogu: gadgets die in theorie nuttig zouden kunnen zijn, maar in de praktijk te vreemd zijn om op grote schaal in gebruik te worden genomen. Lees verder
Begin november verscheen Barry & Bu, een prentenboek van de hand van muzikant Pepijn Lanen, illustrator Steven van Lummel en kunstenaar Kentaro Okawara. Die Nederlands-Japanse samenwerking uit zich niet alleen in de tekeningen: het boek bevat zowel Nederlandse als Japanse (en Engelse) tekst. Lees verder
Na de Meiji-restauratie van 1868 neemt Japan op grote schaal westerse technologie over. Westers perspectief, machinale druktechnieken en de beschikbaarheid van westerse kleurpaletten geven een ongekende impuls aan de culturele productie. De ontmoeting met Amerikaanse en West-Europese cultuur zorgde voor nieuwe mogelijkheden op artistiek gebied. Ryuichi Yamashiro maakt daarvan dankbaar gebruik. Lees verder
Ofschoon de Japanse regering ‘Cool Japan‘ niet als exportproduct financiert en stimuleert, heeft omroep NHK het wél begrepen: Zij publiceren wekelijks de reeks met de titel Cool Japan, met interessante en vlotte programma’s over onderwerpen als manga, anime, Harajuku fashion en games en zetten daarmee de coole kant van Japan in de zon. Lees verder
Al eerder lieten we zien hoe de Japanse artiest Masato Watanabe het perspectief meesterlijk combineert met de aquareltechniek. Om te laten zien wat Watanabe nog meer vermag, bespreken we hier een van zijn aquarellen waarin hij bewust onscherpte of bokeh toepast. Lees verder
Liefhebbers van anime-productiehuis Studio Ghibli kijken de films keer op keer. Zij ontdekken naast het verhaal ook de achtergronden, neergezet met behulp van prachtige sfeervolle transparante aquarellen. Het zijn “gewassen” tekeningen, met waterverf gemaakt, zodat het papier er nog doorheen schemert. De klimop van Arrietty, de boom van Totoro, de stad van Kiki. Ze vormen het dromerig decor voor gedroomde verhalen. De beste voorbeelden van de zo lichte aquareltechniek verwacht je eerder in Frankrijk, Italië of Engeland, maar ook Japan heeft dus haar meesters. We ‘lichten’ graag aquarelkunstenaar Masato Watanabe voor je uit. Lees verder
Het is alweer even geleden, maar in mijn vorige blog schreef ik over Techno-Orientalisme in de Westerse popcultuur. Hierin ging ik nader in op het feit dat veel Japanse hedendaagse stereotypes worden gebruikt om een exotisch tintje te geven aan bijvoorbeeld muziek en videoclips van Westerse artiesten. Het is makkelijk om te zeggen dat alleen het Westen zich schuldig maakt aan stereotypering van de Japanse cultuur, maar zeker in dit digitale tijdperk, waarin we met een druk op de knop toegang hebben tot verschillende culturen, is iets als Techno-Orientalisme nooit eenrichtingsverkeer. Ik laat in dit vervolgartikel daarom zien hoe de kunstenares Mariko Mori de Japanse stereotypes gebruikt en heeft gebruikt om in het Westen (Amerika en Europa) bekend te worden. Lees verder
Dat Japanners een zeer fijn gevoel hebben voor ontwerpen, staat buiten kijf. Het land kan zich beroepen op een rijke historie op het gebied van tempelbouw, tuinontwerp en thee-serviezen. Ook in de moderne tijd heeft Japan laten zien waar het op ontwerp-gebied toe in staat is. Toegepaste ontwerpen hebben met name hun weg gevonden naar huishoudens van over de hele wereld. Daarom volgt nu het eerste deel van een serie waarin ik een aantal wereldberoemde Japanse ontwerpers bespreek. Vandaag is het de beurt aan Kenji Ekuan. Lees verder
Polkadots, daardoor is de Japanse avant-garde kunstenares Yayoi Kusama geïnspireerd en geobsedeerd. En je vindt ze overal terug in haar bijzondere werk- niet alleen op canvas maar ook in haar installaties, die bizarre vormen aannemen als knoestige tentakels en opgeblazen gele pompoenen. De polkadot van Kusama drukt al decennialang zijn stempel op de kunstwereld, en twee jaar geleden was het tijd voor de mode. Ze werkte samen met het Franse luxemerk Louis Vuitton en ontwierp tassen, zonnebrillen, schoenen, rokken en jassen, allemaal bedekt met het typische Kusama-stipje.
