Over Cees Omes

Onderwijskundig adviseur/programmeur, docent en trotse vader van drie zonen die volledig "into Japan" zijn. Twee daarvan hebben in Leiden de studierichting Talen en Culturen van Japan afgerond, de derde is een Anime-Otaku. Naast Cool Japan en eeuwenoude culturele tradities beschouwt hij vooral Sociaal Japan. Cees verwondert zich over de sociale cohesie en oplossingen die Japan kiest voor vraagstukken wanneer mensen met elkaar omgaan. Op straat, in het gezin, het onderwijs en in de zorg.

Kijktip: Atelier onder-GOED!

Het gebeurt niet zo vaak dat een Japanse televisieserie haar weg vindt naar het grote Westerse publiek. De zenderverantwoordelijken of programmeurs van betaal-TV zien er (nog) niet veel in. Japanse films halen nu en dan een art-house-bioscoop, maar een complete serie on-demand? Deze maand beleven we in dit opzicht een primeur: De Japanse mini-serie Underwear (アンダーウェア) uit 2015 is beschikbaar op Netflix, vertaald en heeft als titel ‘Atelier’. Warm aanbevolen! Lees verder

Japan laat de schijf van vijf tollen

Het Nederlands Voedingcentrum lanceerde medio maart 2016 een vernieuwde Schijf van Vijf. Dit (nog steeds herkenbare) ronde voorlichtingsmodel met vijf vakken, biedt informatie voor een dagelijks gezond en gebalanceerd voedingspatroon. De aanbeveling voor groente is omhoog gegaan van 200 gram naar 250 gram per dag, er zijn nieuwe adviezen voor wekelijks een portie peulvruchten en dagelijks een handje noten. Bewerkt vlees staat niet langer in de Schijf van Vijf: het ideale menu voor Nederlanders bestaat uit een afwisseling van vlees, vis, peulvruchten, noten en ei. Drie koppen groene of zwarte thee per dag bevorderen de gezondheid. Lees verder

Begin Japanology

In een aankondiging van het televisiefeuilleton “Ik vertrek” werd even een gelukzoekend Nederlands echtpaar in beeld gebracht staande in een bouwval ergens in het platteland van Frankrijk. “Die gekke Fransen..”, mompelde de man tegen zijn vrouw terwijl ze de schouders lieten hangen. Verder ging het fragment niet, men moest maar na het nieuws de gehele uitzending gaan zien. Wij besloten dat niet te gaan doen, wij vonden dat hier niet de Fransen gek waren. Wie in het diepe springt, moet accepteren dat er geen bodem is – of zich terdege voorbereiden op de duik. Lees verder

Rust, Regelmaat en Reinheid: de drie R’s

Tot ver in de jaren zestig van de vorige eeuw werden de drie R’s liefkozend gebruikt om kernwaarden voor opvoeding en onderwijs te promoten bij jonge ouders en toekomende leraren. Rust, regelmaat en reinheid vormden immers de basis voor een veilige school en vertrouwde thuissituatie. In Nederland zijn we ze vergeten, maar in Japan worden ze nog steeds als van groot belang ervaren, door opvoeders én door kinderen. Lees verder

Kinderen maken muziek?

Minister Bussemaker heeft onlangs een vurige wens prijsgegeven: Laat kinderen (weer) muziek maken als voertuig voor het genieten van cultuur en aanboren van creativiteit. Dat nu is – zeker naast de vloed aan regelingen en verordeningen rond cognitie, taal, rekenen en beta-onderwijs – een mooi plan. Misschien het begin van een interne cultuuromslag op het Ministerie. Is het plan echter ook te verwezenlijken en hoe doen ze dat bijvoorbeeld in Japan? Lees verder

De beste peuterspeelzaal ter wereld

De beste peuterspeelzaal ter wereld.. staat in Japan. Onlangs werd via TED-talks een inspirerende presentatie gepubliceerd die verhaalt over een onderwijsexperiment in Japan dat in 2007 gestart werd en nu wereldkundig wordt gemaakt. Architect Takaharu Tezuka vertelt bevlogen over een school waar bomen door het dak groeien, Sinterklaas wérkelijk door het dak komt, kinderen dagelijks spelenderwijs minimaal 4 kilometer afleggen, en vooral over een school waar kinderen nog kinderen mogen zijn. Lees verder

De menselijke maat

Enige tijd geleden waren de robots waar Pim Omes eerder over schreef ook in het Nederlandse nieuws. De pers dook er massaal boven op: ontmenselijking! Het kan toch niet zo zijn dat robots de zorg overnemen, dat zij mensen met een zorgberoep zomaar kunnen verdringen? Naast de wijze waarop Amerikanen en Japanners naar robots kijken lijkt er ook een Nederlandse visie of een politiek standpunt geformuleerd te kunnen worden, waarbij de robots de dupe worden van een veel groter en verborgen probleem: het borgen van de menselijke maat. Lees verder

Origami: het vouwen van aandacht, discipline en concentratie

Leren doe je in een vertrouwde en veilige omgeving. De school draagt daar zorg voor, brengt discipline bij en traint spelenderwijs concentratie. Veiligheid, discipline en concentratie vormen een basis van waaruit creativiteit en talentontwikkeling gestalte kunnen krijgen en vaardigheden en competenties ontwikkeld kunnen worden. Zo is dat in Nederland, zo is dat in Japan. Jonge kinderen maken in beide landen kennis met vouwblaadjes, of origami zoals de kunst van het vouwen in Japan genoemd wordt. Lees verder

Senpai en kohai: maatjesleren in Japan

Het Japanse onderwijs omvat wel meer dan alleen de levenslessen van Kanamori of de blijkbaar onder druk van meedogenloze studielast verklaarbare hoge zelfmoordcijfers onder jongeren. Deze opvallende uitersten halen de pers in Nederland. Alles wat ertussenin zit blijft voor het grote publiek verborgen, terwijl in Japan met haar met Nederland vergelijkbare welvaart, economische en maatschappelijke doelen zoveel meer te leren valt. Vandaag tijd om eens een blik te gunnen op het diep in de samenleving gewortelde “maatjesleren”: het systeem van senpai en kohai. Lees verder

Je kunt pas goed zijn voor jezelf als je eerst goed bent voor anderen!

Vraag een willekeurige Nederlander waar hij/zij aan denkt bij het horen van het begrip Japan en het antwoord is sushi. Of geisha, samurai, Mitsubishi of Sony. Tsunami of Fukushima. Dat kan ook. Stel echter een Nederlandse leerkracht dezelfde vraag en het antwoord is steevast Kanamori. De Levenslessen van Kanamori maken al enige jaren furore in het Nederlandse onderwijs. Toshiro Kanamori (65 jaar en ruim dertig jaar leerkracht) maakt verbinding, brengt basisschoolleerlingen verantwoordelijkheid bij en weet een sfeer te creëren waar ieder kind tot zijn recht komt. Een omgeving waarin kinderen niet (meer) pesten en voor elkaar opkomen. Lees verder