Vroege foto’s van Japan


  • Data:
  • Locatie: Rijksmuseum
  • Museumstraat 1
    1071 XX Amsterdam


Het had maar weinig gescheeld of alle foto’s die Antoon Bauduin rond 1865 in Japan maakte, waren vernietigd in een brand. Gelukkig zijn ze gered en gerestaureerd. Ze geven ons een inkijkje in Japan op het moment dat het zijn grenzen opende. Je ziet traditie in een land in verandering.

EINDE VAN EEN BIJZONDERE RELATIE

Nederland was tot 1859 het enige westerse land dat toegang werd verleend tot Japan. Daarna forceerden verschillende andere westerse naties toegang tot Japanse handelshavens en verloor Nederland die positie. De collectie foto’s markeert het einde van de speciale relatie die Japan en Nederland sinds de 17de eeuw hadden.

PERSOONLIJKE PORTRETTEN

Antoon Bauduin (1820-1885) arriveerde in 1862 in Japan, om op uitnodiging van de Japanse regering als arts les te geven bij de Nagasaki Yojosho Medical School. Tegelijkertijd was zijn broer Albert (1829-1890) werkzaam voor de Nederlandse Handelmaatschappij op Dejima, een kunstmatig eiland in de baai van Nagasaki.

Net als we nu vaak doen fotografeerde Antoon veel mensen uit zijn directe omgeving. Hij fotografeerde collega’s, studenten, vrienden en kennissen, maar ook de omgeving van Nagasaki. Vooral de portretten die hij maakte zijn veel intiemer dan die van beroepsfotografen die in een studio werkten. Doordat Antoon de personen die hij fotografeerde persoonlijk kende, poseerden zij meer ontspannen dan ze zouden hebben gedaan voor anderen. De collectie geeft een uniek tijdsbeeld van een land in verandering; schepen die voor anker liggen in de baai van Nagasaki, samoerai, boeren tijdens de oogst en een portret waarop Bauduin zelf poseert met een Japanse collega van het ziekenhuis waar hij lesgaf.

GEKOCHTE FOTO’S

Foto’s maken was eind 19de eeuw nog niet zo gemakkelijk. Je had veel apparatuur nodig en kon dus niet zomaar even onderweg een kiekje schieten. Daarom kochten de broers ook foto’s. Dit deden ze vooral wanneer ze op reis waren in Japan en op de lange heen- en terugreis naar Europa. Een selectie hiervan is ook te zien in de tentoonstelling.

BRAND EN RESTAURATIE

Nadat Antoon en Albert Japan in respectievelijk 1870 en 1874 verlieten, werd hun collectie foto’s bewaard in de familie. Pas nadat in 1985 brand was gesticht in het huis van de familie, werden de foto’s ontdekt in een kist. Tot dat moment wist niemand van het bestaan van deze bijzondere foto’s. In 2016 schonken de erfgenamen, de familie Munster van Heuven-Sprenger van Eyk, 121 foto’s aan ons zodat we deze konden restaureren en behouden voor de toekomst.

Nu de restauratie van de deels verbrande foto’s voltooid is, kan er nu voor de eerste keer een tentoonstelling gemaakt worden met deze foto’s. Bijna vijftig zijn er nu te zien. Kom en ontdek het 19de eeuwse Japan.

Meer informatie: Rijksmuseum