1 januari, ganjitsu, is een nationale feestdag en het begin van de belangrijkste vakantieperiode in Japan. De periode wordt shōgatsu of o-shōgatsu genoemd en kan slaan op 1-3, 1-7 of 1-20 januari. Oorspronkelijk was shogatsu de naam voor januari. Velen bezoeken Boeddhistische tempels, waar men een klok kan luiden, één keer voor iedere zonde. Velen reizen naar een tempel of een plaats in de natuur om de eerste zonsopgang van het jaar te zien. De Japanse postbezorgers bezorgen op 1 januari de kaarten met gelukswensen (en vaak een loterijnummer) die in groten getale worden verzonden. Traditie is om in de eerste week van januari een paar decoraties gemaakt van den en bamboe naast de deur te zetten (門松, kadomatsu). Binnenshuis staan er kagami mochi, rijstcakes in de vorm van twee gestapelde ballen, soms met citrusfruit (meestal een mandarijn) erop, bij het familiealtaar. De rijstcakes horen ook in de zōni, de groentesoep die in deze periode wordt gegeten. Karuta, een kaartspel waarin de waka gedichten van Hyakunin Isshu worden gebruikt, is een traditioneel tijdverdrijf in de Nieuwjaarsvakantie.