Van 15 september t/m 22 oktober presenteert Museum Het Schip de tentoonstelling 1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School. Tijdens een bezoek aan Nederland, honderd jaar geleden, raakte de jonge Japanse architect Sutemi Horiguchi zo onder de indruk van de Amsterdamse School dat hij er na terugkomst een boek over publiceerde. Behalve de foto’s en enthousiaste teksten uit het boek gaat de tentoonstelling onder meer ook in op Japanse invloeden op de Amsterdamse School.
Honderd jaar geleden, kort na zijn afstuderen aan de universiteit van Tokio, kwam Sutemi Horiguchi naar Europa om kennis te nemen van recente ontwikkelingen in de architectuur. Op de universiteit had hij al met medestudenten de Bunriha Kenchikukai opgericht. Deze eerste moderne architectuurbeweging in Japan stond in navolging van de Wiener Secession een vrijere, kunstzinniger bouwstijl voor. Tijdens zijn Europese reis van zes maanden bezocht Horiguchi onder meer Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk, maar nergens bleef hij zo lang als in Nederland. Hij raakte hier onder meer onder de indruk van De Stijl en vooral van de Amsterdamse School.
In de Amsterdamse School herkende Horiguchi veel van zijn eigen idealen zoals schoonheid en het samengaan van architectuur met kunst. Daarbij kwam dat vele projecten voor arbeiders werden gebouwd, omdat de woningwet net was aangenomen. Voor een Japanner was dat ongekend. “In Nederland woont elke arbeider in een paleis of museum. Hulde aan het gemeentebestuur!” Waarschijnlijk was Horiguchi ook de eerste Japanse architect die Het Schip bezocht, dat net was opgeleverd.
Terug in Japan publiceerde hij het rijk geïllustreerde boek Moderne Nederlandse Architectuur (Gendai Oranda Kenchiku), waarin hij met bewondering en enthousiasme schreef over de Amsterdamse School en de architecten Michel de Klerk en Piet Kramer. Horiguchi zag De Klerk als de meest geniale architect. Naar aanleiding van zijn onverwachte overlijden in 1923 schreef hij: “The best of the bunch (among the Amsterdam School architects) is Mr. de Klerk, the number one architect in the Netherlands and the leader of the Wendingen group, who shines with his incredible design ability. It is safe to say that there is no one who has not been influenced by him in the country. However, this Amsterdam prodigy sadly passed away suddenly last November at the age of 39. This is not only a loss for the Netherlands, but for the world.”
De tentoonstelling 1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School introduceert de befaamde Japanse architect voor het eerst in Nederland. Architect Kengo Kuma en professor Hiroyasi Fujioka vertellen over Horiguchi en de Bunriha beweging in een door het museum gemaakte film. Daarnaast toont de expositie vele van Horiguchi’s in Nederland gemaakte foto’s, gelardeerd met zijn enthousiaste teksten. Opvallend is dat bijna alle door hem vastgelegde gebouwen nog bestaan. Het vele corporatiebezit is goed onderhouden. De tentoonstelling vertelt ook over het werk van Horiguchi in Japan. Helaas is het huis Shien-So dat veel op de gerietdekte huizen in bijvoorbeeld Bergen lijkt, recent gesloopt. Ook gaat de tentoonstelling in op Japanse invloeden die zichtbaar zijn in de Amsterdamse School. Vanuit de architectuurbeweging was er altijd veel belangstelling voor andere culturen die nieuwe bouwwerken inspireerden.
1923: Horiguchi ontmoet de Amsterdamse School is een reizende tentoonstelling, die na de periode in Het Schip naar Japan verhuist.
Meer informatie: Museum Het Schip, Amsterdam
