Na de Meiji-restauratie van 1868 neemt Japan op grote schaal westerse technologie over. Westers perspectief, machinale druktechnieken en de beschikbaarheid van westerse kleurpaletten geven een ongekende impuls aan de culturele productie. De ontmoeting met Amerikaanse en West-Europese cultuur zorgde voor nieuwe mogelijkheden op artistiek gebied. Ryuichi Yamashiro maakt daarvan dankbaar gebruik. Lees verder
Misschien is het omdat ik een fan ben van Monty Don. Of misschien is het omdat ik dol ben op Japan en Japanse tuinen. In ieder geval vind ik Japanese Gardens: A Journey van Monty Don en Derry Moore een fantastisch boek. Lees verder
Loop een Nederlandse boekhandel in, en je gelooft prompt dat er in Japan enkel natuurliefhebbers, filosofen en vooral heel veel minimalisten wonen. Japanse boeken over ontspullen doen het in elk geval goed. Voor wie zichzelf wel eens radeloos terugvond tussen stapels kledij die dan wel nauwelijks meer joy sparken, maar waarvan je ook niet zomaar afscheid kunt nemen, hebben we een geruststellende mededeling: in Japan wonen ook een hele hoop mensen mét spullen. Lees verder
Museum Volkenkunde kocht in 2018 een topstuk aan: een kamerscherm van de Japanse schilder Keiga Kawahara, voor zover bekend het enige dat hij ooit maakte. Wie was deze ‘fotograaf zonder camera’, en waarom is hij zo belangrijk geweest voor Nederland? Lees verder
Salarymen en -women zijn de Japanse benamingen voor werknemers in loondienst, veelal kantoorpersoneel. De termen hebben in het Westen een negatieve connotatie, want ze worden geassocieerd met lange werkdagen en onrealistische workloads, een bullebak van een baas, pas mogen afsluiten als het werk echt af is, overwerk dat dus niet betaald wordt en pas naar huis mogen als de baas is vertrokken. Een uitputtingsslag. Karōshi – dood door overwerk – kwam regelmatig in het nieuws. Dat dit stereotype beeld van de salarywoman vandaag niet meer volledig klopt, wordt aangetoond met een dag uit het leven van Emi, 24 jaar oud. Zij woont nog bij haar ouders in Tokyo en werkt bij Pasona Group, één van de grootste uitzendbureaus van Japan. Lees verder
In Japan is de naam van een kind niet perse onmiddellijk na de geboorte bekend. Er wordt ook geen geboortekaartje verstuurd zoals wij dat hier gewoon zijn. Moeder en vader nemen in alle rust de tijd om hun kind eerst te leren kennen en maken pas daarna de inmiddels passende naam voor hun kind bekend. Ze mogen daar gerust veertien dagen over doen. Geboorte in Japan is omgeven met nog meer tradities. Lees verder
Nog een paar weken en dan barst het WK Rugby 2019 los in Tokyo, als Japan het opneemt tegen Rusland. Het land is, na Frankrijk, het tweede niet-Gemenebestland dat het kampioenschap mag organiseren. En dat is niet zomaar, want de ‘Brave Blossoms’ plaatsten zich tot nu toe voor elke eindronde. Lees verder
Osaka bezoek je omdat je vliegtuig daar landt, omdat het een gezellige winkelstad is, met kilometers overdekte passages. Omdat zoveel Japans streetfood daar allemaal geboren is en geperfectioneerd wordt. Omdat de bevolking er wat laconieker overkomt dan in Tokyo. Osaka staat niet bepaald bekend om zijn keur aan tempels en schrijnen. Is ook lastig met Kyoto en Nara als buren. Maar als je door Dotonbori winkel-wandelt, doe dan even één stap opzij en bezoek de piepkleine Hōzenji tempel. Lees verder
Na de economische crisis van 1992 zocht de Japanse regering naar een manier om de vermeende unieke eigenschappen van het volk dat tot voor kort een economisch wonder had voortgebracht, terug te brengen. Eigenschappen als voorzichtigheid, teamgeest, het zoeken van consensus, het navolgen van een vastomlijnde set regels, het respecteren en meenemen van ontwikkelingen uit het verleden maar tegelijkertijd proberen te verbeteren. Ook het tegengaan van spilzucht, nemen van verantwoordelijkheid en trots werden als aanjagers van het naoorlogse Japanse economische wonder gezien. Al deze moderne factoren werden toegevoegd aan de betekenis van het pre-industriële begrip Monozukuri: ‘het maken van dingen’. Dit voorbeeld vindt inmiddels wereldwijd navolging. Lees verder
Wie wil kennis maken met Japan, moet er gewoon naar toe gaan. Laat je onderdompelen in een voor toeristen gastvrij en toegankelijk land. Als dat nog niet kan, kun je er uiteraard over lezen. Er zijn tal van informatieve en inspirende reisgidsen en internetsites beschikbaar ter voorbereiding, ook in het Nederlands. Japan gaat echter ook echt voor je leven door Tokaido te spelen. Dit bordspel is een verrassing. De bijzondere spelregels zorgen daarvoor, en daarnaast biedt Tokaido vooral ook spelenderwijs een schat aan betrouwbare informatie over Japanse gebruiken, (eet-) cultuur, kunst en tradities die in het Japan van vandaag nog steeds gehanteerd worden. Lees verder
