Kijktip: Your Name betovert, betovert

Wat hebben we er lang naar uitgekeken! Onlangs, 27 juli van dit jaar om precies te zijn, verscheen Kimi no na wa (internationale titel: Your Name) in Japan op DVD en Blu-ray. Kimi no na wa is een geanimeerde film van regisseur Makoto Shinkai en krijgt sinds het verschijnen in 2016 in de Japanse bioscopen alleen maar lovende recensies. En inderdaad, de film betovert, betovert..

Een film thuis op Blu-ray kijken is een feest, al is de bioscoop natuurlijk favoriet. Het grote scherm, de gezamenlijke motivatie van de zaal. Het bewust tijd vrij maken voor, tijdens en na en de telefoon uitlaten. Van de wereld zijn. Het grootste risico van thuis kijken, hoe scherp en Dolby de installatie ook is, is de pauzeknop op de remote. Iemand moet naar het toilet, iemand wil wat drinken en floep, de film stokt.

your nameBetoverend licht

Zo niet bij Your Name. Vanaf minuut één was het publiek betoverd, werd de plas opgehouden en de dorst vergeten. Your Name is een lange film, maar werd zo niet ervaren. Wie van tevoren de verleiding heeft kunnen weerstaan om zich in te lezen, wordt keer op keer volkomen verrast door de magisch realistische vertelling. Het verhaal begint kalm, rustig genoeg om verbaasd te kunnen zijn over de vele manieren waarop Makoto Shinkai licht gebruikt en inzet om een betoverende sfeer te bouwen. Lens flares, tegenlicht, weerspiegelingen op treindaken en gebouwen. Zomerzon die van papier en bladeren afspat. De gehanteerde techniek van traditionele handgetekende anime wordt vermengd met actuele computermogelijkheden en is daardoor zowel verbluffend als natuurlijk tegelijk. Zelfs als je nooit in Japan bent geweest ‘voel’ je de zinderende zomerhitte. De film is daarnaast ook nog eens een cinematografisch hoogstandje; pas bij de nabeschouwing besef je dat je naar een anime hebt gekeken. Dat is de verdienste van vaardig gebruik van beschikbare techniek, maar uiteraard ook die van het verhaal.

Betoverend verhaal

Regisseur Makoto Shinkai is al bekend als de innovatieve en creatieve geest achter films als Voices of a Distant Star en 5 Centimeters Per Second. Met Your Name verhaalt hij over het concept tijd en de draad van het lot. Hij richt zich tot de doelgroep high school-studenten en brengt er twee in beeld. Te veel verklappen is zonde, maar om een klein tipje van de sluier op te lichten: Mitsuha is de dochter van de burgemeester van een kleine bergstad, maar wordt opgevoed door grootmoeder die de hoeder is van de plaatselijke shinto-schrijn. Zij bezoekt de plaatselijke highschool en helpt oma bij het uitvoeren van shinto-rituelen. Ze vindt haar leven saai en droomt ervan om de in haar ogen vervelende stad te verlaten en haar geluk in Tokyo te gaan beproeven. Taki is een middelbare schooljongen in Tokyo die parttime werkt in een Italiaans restaurant en streeft naar een beroep als architect of technisch tekenaar. Elke nacht heeft hij echter een vreemde droom waarin hij een meisje wordt op een high school in een kleine bergstad…

Het duurt even voor je dit laatste in de gaten hebt. De film start als een Ghibli-productie, kabbelend en prachtig gedetailleerd wordt het alledaagse leven in beeld gebracht: het leven van twee scholieren, de een in de provincie, de ander in Yoyogi, Tokyo. Mitsuha en haar zusje die als miko (schrijnbedienden) kagura-dansen opvoeren, Taki als ober in een pizzatent. Shinkai neemt de tijd om de context neer te zetten. Scenes worden fraai afgewisseld met dichtschuivende shoji, fusuma en treindeuren. Op een zeker moment wordt deze Ghibli-verteltrant echter verlaten en ontspint zich een verhaal waar een auteur als Murakami zich zeker in zou kunnen vinden. Shinkai slaagt er in om wat je ziet een betoverende gelaagdheid mee te geven. Je bent weliswaar toeschouwer, maar wordt dringend uitgenodigd om intelligent mee te denken. De kracht van vermoeden wordt zeer aangesproken. Het verhaal is ontroerend, bij vlagen verdrietig en lijkt niet goed af te kunnen lopen. Dat doet het echter wel. Aan het einde laat Shinkai je gaan met de belofte van hoop. Gelukkig.

Betoverende muziek

Makoto Shinkai mikt met zijn films op een jong pubiek. Hij heeft dan ook niet Joe Hisaishi, de huiscomponist van Ghibli, gevraagd, maar gunde de klus aan de Japanse rockband Radwimps. Hun stijl doet denken aan die van de mannen van Bump of Chicken, maar is actueler. Leadzanger Yojiro Noda schrijft alle muziek en tekst en weet je met zijn stem te beroeren. Het belangrijkste nummer, Nandemonaiya (“It’s Nothing”) staat al geruime tijd in Japanse hitlijsten.

Kumihimo

Een grote rol is weggelegd voor een oude traditie: Kumihimo. Dit is een Japanse vlechtkunst van meer dan 1000 jaar oud, waarbij koorden en banden worden gevlochten. Kumihimo (‘gevlochten koord’) gebeurt van oudsher op houten vlechttoestellen, marudai of kakudai, waarop het garen met klossen wordt gevlochten. Deze koorden en banden werden gebruikt voor het opsieren van samurai-uniformen of om de obi van de kimono dicht te binden. De film heeft oog voor traditie, maar is tegelijkertijd uiterst up-to-date als het gaat om zijn gebruik van attributen en accessoires: de laatste iPhones worden gebruikt en ook de treinen en auto’s betreffen hedendaagse modellen. Shinkai gebruikt de uit de moderne toon vallende musubi-knoop van kumihimo als metafoor voor lotsverbondenheid.

Een must see

De film verscheen in augustus 2016 in de Japanse bioscoop. In amper een maand werd er omgerekend 99 miljoen dollar geïncasseerd. Ruim 7,5 miljoen Japanners waren er in die eerste maand al verrukt over en inmiddels kan gesproken worden van een blockbuster-film. Dat lukte in het anime-genre tot op heden alleen Hayao Miyazaki van Ghibli. De plaatsen die model stonden voor de scenes in de film worden al een jaar lang druk bezocht. Shinkai tekende in Nagano, Gifu en Tokyo. Een trap bij het station in Shinjuku is zo’n locatie. De vrij alledaagse trap die tweemaal in de film figureert, wordt dan ook dagelijks druk gefotografeerd.

Voor de meeste Nederlandse kijkers zit een bezoek aan die trap er niet in – maar de film kan gelukkig wel worden aangeschaft (onder meer Amazon Japan verscheept naar Nederland). De zonder uitzondering lovende recensies blijken terecht: de film is betoverend.

Dit bericht werd geplaatst in Film, Manga en Anime en getagd , , door Cees Omes . Bookmark de permalink .

Over Cees Omes

Onderwijskundig adviseur/programmeur, docent en trotse vader van drie zonen die volledig "into Japan" zijn. Twee daarvan hebben in Leiden de studierichting Talen en Culturen van Japan afgerond, de derde is een Anime-Otaku. Naast Cool Japan en eeuwenoude culturele tradities beschouwt hij vooral Sociaal Japan. Cees verwondert zich over de sociale cohesie en oplossingen die Japan kiest voor vraagstukken wanneer mensen met elkaar omgaan. Op straat, in het gezin, het onderwijs en in de zorg.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *