Japan kent een uitgebreide eetcultuur met zeer diverse gerechten, dranken en snacks. In principe is er voor ieder wat wils: zelfs moeilijke eters kunnen echt wel iets naar hun smaak vinden. Japans eten is over het algemeen niet scherp, en je hoeft in Japan ook niet heel bang te zijn gerechten op je bord te krijgen die je niet kan plaatsen. Toch blijkt de Japanse keuken wel vrij moeilijk te zijn voor vegetariërs. Daarom hierbij vijf tips (en een goedbedoeld advies) voor vegetariërs in Japan!

1. Wees duidelijk in wat je niet wil eten
Men kent het begrip vegetariër, saishokushugisha, in Japan heus wel, maar de algemeen geldende opinie is dat dit vooral iets voor buitenlanders is. Ook associeert men het, naar mijn ervaring, voornamelijk met het niet eten van vlees, maar dus niet met het niet eten van vis. Het is daarom handig dit te vermelden bij restaurants, want als je zegt dat je een vegetariër bent, zullen ze je in eerste instantie helpen te zoeken naar een gerecht waar geen vlees in zit, maar niet naar een gerecht dat geen vis bevat. Het kan geen kwaad te zeggen dat je beide niet eet.

2. Let op datgene wat je niet kunt zien
De strengheid van vegetarisme verschilt van persoon tot persoon, maar omdat veel Japanse gerechten op basis van dashi (bouillon van meestal vis) zijn gemaakt, is de Japanse keuken in principe voor veel vegetariërs lastig. Je ziet namelijk niet dat er vis in je eten zit. Dat geldt voor misosoep, udon-soep (noedelsoep) en zelfs gerechten waarbij het in eerste instantie lijkt alsof het alleen groente zijn. Overigens hoeft dashi niet altijd uit vis te zijn getrokken: vaak wordt dashi gemaakt van een combinatie van vis en kombu (zeewier), maar het kan ook getrokken worden uit alleen zeewier of uit shiitake (Japanse paddestoelen). Vraag dus altijd na of er dashi in je gerecht zit en uit wat het getrokken is.

3. Pleeg vooraf onderzoek
Om jezelf gedoe te besparen in Japan is het misschien het slimst om, voordat je op reis gaat, uit te zoeken welke Japanse gerechten je sowieso kunt eten. Tempura (gefrituurde vis of groente) is een makkelijke keuze voor vegetariërs, omdat je goed kunt zien wat je eet en je meestal vooraf kiest wat je gefrituurd wil hebben. Ook zijn er voldoende gerechten op basis van tofu, en kun je onigiri (Japanse rijstballen), koude soba (noedels), tamagoyaki (gegrild ei), edamame (boontjes), of sushi met alleen groente erin eten.

4. Kook zelf
Iemand die maar voor een paar weken of dagen in Japan is, kan best wel wat minder gevarieerd eten, maar voor de vegetariërs die een langere periode in Japan verblijven is dit aanzienlijk lastiger en op een gegeven moment zelfs ongezond. Het beste wat je dan kan doen is gewoon zelf koken. Dit klinkt misschien vrij logisch, maar in Japan is het erg verleidelijk om buiten de deur te eten, omdat de prijzen in Japanse restaurants aanzienlijk lager zijn dan in Nederland en de prijzen in de Japanse supermarkten aanzienlijk hoger. Toch is thuis koken, op de lange termijn en als je goed inkopen doet, goedkoper dan uit eten gaan en bovendien kun je helemaal zelf bepalen wat je eet.

5. Leer wat Japans
Je hoeft geen diep gesprek aan te kunnen knopen in Japan om iemand te kunnen vragen (en te begrijpen!) of ergens vlees of vis in zit: het kennen van de benodigde woorden is al genoeg. Daarnaast is het ontzettend handig om de karakters voor vlees of vis te kunnen herkennen, zodat je, als je thuis gaat koken, ook de verpakkingen in de winkel kunt lezen. Daarom hierbij een klein lijstje:

Tot slot: wees flexibel!
Dit is misschien niet makkelijk, maar het scheelt een hele hoop zorgen: wees flexibel. De kans is ontzettend groot dat je in Japan onverhoopt toch iets van vlees of vis binnen krijgt. Zoals hierboven al geschreven staat, wordt in bijna alles wel dashi verwerkt. Ook bestaan er genoeg gerechten waarin vlees of vis verwerkt wordt zonder dat je het ziet of proeft. Je druk of boos maken hierom heeft echt totaal geen zin en zorgt er ook niet voor dat een vriendelijke serveerster of serveerder je goed zal kunnen helpen. Bovendien moet je niet vergeten dat je je bevindt in een andere cultuur met andere eetgewoonten. Dit betekent natuurlijk niet dat je dan maar wel vlees of vis moet gaan eten, maar dat je je maar misschien wel beter kunt neerleggen dat je het per ongeluk wel binnenkrijgt. Op deze manier bespaar je beide partijen een hoop gedoe én vergeet je niet te genieten van Japan.