Wie tijdens een paar vrije dagen zich heerlijk terugtrekt met een spannende detectiveroman, maakt vaak niet zomaar de keuze voor een Japanse whodunnit. Het zijn meestal de nieuwste pennenvruchten van Elizabeth George, Harlan Coben of Ian Rankin. Niets mis mee, die boeken zijn akelig goed. Maar zo langzamerhand worden er ook meer en meer Japanse thrillers vertaald voor ons taalgebied. De roman Six Four van Hideo Yokoyama is er zo één die je gedurende een paar dagen in een ruk uitleest.

Hideo Yokoyama (横山 秀夫), geboren in 1957, specialiseert zich in mystery novels. Zijn roman Six Four werd zo goed ontvangen en zo uitstekend vertaald naar het Engels door Jonathan Lloyd-Davis, dat deze werd genomineerd voor de 2016 Crime Writers’ Association (CWA) International Dagger. In eigen land ontving Yokoyama al eerder meerdere prijzen voor zijn werken. Naast zijn auteurschap is Yokoyama journalist bij de Jomo Shimbun, de regionale krant voor de prefectuur Gunma.

Een bijzondere thriller

Six Four (of Rokuyon) duidt het 64e jaar aan van de Showa periode in de Japanse kalender. 1989 is het laatste jaar van keizer Hirohito en daarmee een memorabel jaar. In ditzelfde jaar werd in Tokyo Shoko, de zeven jaar oude dochter van de eigenaren van een augurkenfabriek, gekidnapt en na een mislukte losgeldlevering vermoord gevonden. De misdaad is na bijna veertien jaar nog steeds onopgelost en werpt een onuitwisbare smet op de regionale politieafdeling. Tijdens de contacten met de kidnapper werd door het betrokken politieteam een fout gemaakt, die nog altijd zorgt voor traumatisch gezichtsverlies voor het gehele korps.

De hoofdpersoon in het boek is Yoshinobu Mikami. Ook hij werkte destijds actief aan de zaak, maar we treffen hem op de eerste pagina’s in een mortuarium om vast te stellen of zijn eigen dochter onder het laken ligt. Ook zij is verdwenen. Vooruit, we geven verder niets weg, maar hier vinden we gelukkig niet zijn dochter. Mikami is niet langer actief in het veld, maar is op een zijspoor gezet in de functie van hoofd persdienst van de politie. In de rest van het lijvige boek van ruim 600 pagina’s wordt het onderzoek naar de six-four zaak heropend, wordt gezocht naar de eigen dochter en krijgen we een verrassend inzicht in de werking van de interactie tussen politie en pers. Meer verklappen we niet. Behalve dan dat je tot aan het einde geen idee hebt wat er gebeurt en wie het heeft gedaan. Pas op de laatste pagina’s daagt het begrip en stijgt het respect voor Yokoyama’s vernuft tot eindeloze hoogten.

Een sociaal gidsboek

Het boek behandelt een politiezaak. Daarmee zou het gesitueerd kunnen zijn in elk land. Wat dit boek extra fascinerend maakt is echter juist de lokalisering in Japan. We hebben hier niet alleen een prachtige en spannende roman te pakken, maar meteen ook een gidsboek voor de ingewikkelde werking van de Japanse maatschappij. Elk onderzoek wordt bemoeilijkt door de strikte regels van de hiërarchie. Zelf gezichtsverlies lijden is al pijnlijk, maar het is tevens ondénkbaar dat men een meerdere in een ongelukkige situatie laat belanden. Sommige vragen kunnen daardoor niet of moeilijk beantwoord worden. De directheid of platheid van sommige Amerikaanse TV-crimi’s ontbreekt daardoor volledig. Hier moet elke detective/persofficier uiterst subtiel te werk gaan. Uitgebreid belicht wordt ook de Japanse lobbycultuur, waar zaken nooit rechtstreeks worden geregeld, maar eerder via borrels en eetgelegenheden. De inzet daarbij van knappe dames binnen de personeelsgeleding komt aan de orde, de mannenmaatschappij zet de troefkaart in. Wanneer je ergens aan gaat bellen terwijl je weet dat je niet echt welkom bent, neem je – heel slim – omiyage mee, een geschenk als senbei (rijstcrackers), zodat men je niet zomaar de deur kan wijzen. Het boek beschrijft een doofpotaffaire. Japan is een meester in de doofpotterij. Maar met dit boek als leidraad ontdek je er nog veel meer, over de gehele wereld. Je krijgt een goed beeld van hoe regeringen, bedrijven en kerken nu en dan zaken onder het tapijt weten te houden.

Six Four is op papier of als E-book onder meer verkrijgbaar bij Bol.com. Met de komende vakantieperiode voor de boeg, reiken we je Six Four van harte aan. Uitstekend vertaald in het Engels, met een groot hart voor Japan leest het ademloos weg. Heel recent is het boek overigens ook beschikbaar gekomen in het Nederlands onder de titel Tokyo Tapes 6-4. Wie in Japan is geweest viert het feest der herkenning, wie nog moet gaan mag zich verbazen.