De Yamanote-lijn, halte 11 – Sugamo

Het Sugamo station van de Yamanote-lijn (巣鴨) laat je kennismaken met een winkelgebied dat vooral voor de wat ouderen interessant is. De 800 meter lange Jizo Dori wordt zelfs liefkozend “Old Ladies’ Harajuku” genoemd, als verwijzing naar het echte Harajuku – 8 haltes verder – waar de jongeren uitspatten in fashion en streetstyle. Lees verder

Japanse lettertypes voor het web

Nog niet zo lang geleden stonden lettertypes voor het web op de computer van de eindgebruiker. Als die ontbraken, kon de browser grote delen van de pagina niet weergeven. Gelukkig verhelpen aanbieders van web-fonts de laatste jaren dit euvel. Google Fonts is op dit moment één van de grootste providers van online lettertypen voor gebruik op een webpagina. Google streeft ernaar om in iedere taal adequate lettertypes aan te bieden. Maar met Japanse lettertypes is dit nog niet zo makkelijk. 

 Lees verder

Lost in Translation: Engels in Japan

Voor de meesten van ons is het zeer normaal om een tweede taal te spreken en haast vanzelfsprekend om de Engelse taal te beheersen. Echter is dit niet altijd het geval in Japan. Nu lijkt dit misschien op het eerste oog mee te vallen, je hebt tenslotte vast weleens meegemaakt dat een ietwat oudere Japanner een gesprekje probeerde aan te knopen om zijn Engelse vaardigheden te oefenen of zelfs om ermee te ‘pronken’. Lees verder

Onbegrijpelijk: Haruki Murakami

Haruki Murakami is één van de meest beroemde schrijvers ter wereld en wordt al jarenlang als kanshebber genoemd, maar grijpt – onbegrijpelijk – telkens mis. En ook dit jaar gaat de Nobelprijs voor Literatuur aan zijn neus voorbij. Ene Bob Dylan gaat hem voor.

Slechts twee Japanse schrijvers wonnen de prijs eerder: Yasunari Kawabata (1968) en Kenzaburo Oe (1994). Kawabata won de prijs voor “zijn verhalend meesterschap, dat met grote gevoeligheid de essentie van de Japanse geest uitdrukt”. Oe kreeg de prijs toegekend omdat hij “met poëtische kracht een fantasiewereld schept waarin leven en mythe verdicht worden tot een schokkend beeld van de huidige menselijke situatie.”

south-of-the-border

Murakami doet niet voor hen onder: hij schrijft veelal vanuit de eerste persoon en volgt daarmee de Japanse literaire traditie. Tegelijkertijd breekt hij daar weer mee door zijn personages vaak te isoleren, want in Japanse literatuur speelt familie vaak een belangrijke rol. Murakami is in de meeste van zijn boeken een magisch-realist: zijn personages komen in buitengewone situaties terecht, maar reageren daar nauwelijks op. Verder laat hij vaak zijn liefde voor westerse muziek blijken, gecombineerd met autobiografische elementen: zo bezit het hoofdpersonage in South of the Border, East of the Sun een jazzclub.

Haruki Murakami werd in 1949 in Kyoto geboren als zoon van een boeddhistisch priester en lerares, die beiden Japanse literatuur onderwezen. In tegenstelling tot zijn vader en moeder en veel leeftijdsgenoten had Murakami echter meer interesse in Amerikaanse literatuur. Hoewel hij met zulke ouders wel schrijver móest worden, bewandelde Murakami eerst andere carrièrepaden. Hij volgde een opleiding toneel aan de Waseda-universiteit in Tokyo, en runde van 1974 tot 1981 een jazzbar met zijn vrouw in de Japanse hoofdstad. Zijn eerste boek, Hear the Wind Sing, verscheen pas in 1979. Murakami was toen al 30 jaar oud. Hij gaf later ook te kennen voor die tijd “niets te hebben geschreven” en zei dat hij “een gewoon persoon was, die een jazzclub runde en verder niets maakte.”

murakami-norwegian-wood

Het boek werd echter goed ontvangen, wat hem ertoe zette om verder te schrijven. Met de vervolgen Pinball, 1973 (1980) en A Wild Sheep Chase (1982) vervolmaakte hij de zogenoemde Trilogie van de Rat. Echter wordt het derde boek in het Westen vaak als zijn eerste beschouwd, vooral omdat Murakami zijn eerste twee boeken als “onvolwassen” ziet.

Nationale – en internationale – bekendheid volgden enkele boeken later in 1987, toen Norwegian Wood verscheen. Het boek, dat draait rondom de thema’s verlies en seksualiteit, sloeg met name aan onder jongeren. In één klap stond Murakami in de schijnwerpers, iets waar hij maar moeilijk aan kon wennen. Korte tijd later verliet hij Japan, reisde door Europa en kwam uiteindelijk in de Verenigde Staten terecht, waar hij aan de universiteiten van Princeton, Tuft en Harvard literatuur onderwees.

Murakami’s westerse schrijfstijl is één van de redenen is dat zijn werk ook in het buitenland zo populair is geworden. In Nederland wordt zijn werk zo goed verkocht, dat vertalingen van zijn nieuwste boeken eerder in onze taal dan in het Engels verschijnen. Op www.murakami.nl treffen de Nederlandse Murakami-fans elkaar.

Onbegrijpelijk?

Je bent volkomen fan van het werk van Murakami óf je kunt er helemaal niets mee. Er is geen tussenweg. Een Japanse man die na het spaghetti koken op zoek gaat naar zijn kat en in een put bij de buren belandt? Daar vrijwillig elke dag in gaat zitten? Vissen die uit de lucht regenen? Een man in schaapskleren die zomaar komt en gaat? Gedachtensprongen aan het begin van een hoofdstuk, die je het verrassende gevoel geven dat je iets hebt gemist tijdens het lezen, maar die – gelukkig – al verder lezend alsnog worden uitgelegd. Namen van personen als Kafka, en de zussen Malta en Kreta Kano? Boeken met onverklaarbare titels? Murakami legt het niet allemaal uit. Het is aan ons om er iets begrijpelijks van te maken. We worden aan het werk gezet en laten onze eigen verbeelding mengen met de zijne. Wij houden van hem.

dreaming-murakami

En wij niet alleen, Haruki Murakami heeft onlangs in elk geval de even prestieuze Hans Christian Andersen Literatuurprijs gewonnen. Eerdere winnaars van deze prijs zijn o.a. J.K. Rowling en Salman Rushdie. Hij kreeg de prijs voor zijn ‘gedurfde mix van klassieke vertelkunst, populaire cultuur, Japanse traditie, droomachtig realisme en filosofie en de mooie balans van humor en melancholie in zijn werk.’

Favoriete roman?

Haruki Murakami heeft een omvangrijk oeuvre gepubliceerd van zowel romans als bundels met korte verhalen. Zijn werk is in het Nederlands toegankelijk gemaakt door uitstekende vertalers. We zijn benieuwd naar jouw mening over met name de romans. Welke roman is jouw absolute favoriet; welke beschouw jij als zijn beste werk tot nu toe?

Selecteer je favoriet en breng onder aan de lijst je [stem] uit en kom regelmatig terug om te zien hoe we gezamenlijk over zijn boeken denken.

Murakami’s beste roman?
Luister naar de wind
Flipperen in 1973
De jacht op het verloren schaap
Hard-boiled wonderland en het einde van de wereld
Norwegian Wood
Dans, dans, dans
Ten zuiden van de grens, ten westen van de zon
De opwindvogel-kronieken
Spoetnikliefde
Kafka op het strand
After dark
IQ84
De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren
De moord op Commendatore
Create a Poll with PollMaker

Owaranai, it’s my real story, you gotta feel me homie – Hip Hop in Japan

Het is misschien nog moeilijk om het je voor te stellen tegenwoordig, maar er was ooit een tijd dat hip hop zo’n beetje het coolste was dat er bestond. Nog ver voordat Drake en Kanye West de zware beats inwisselden voor autotune en Kendrick Lamar de wereld in werd geroepen om het genre in leven te houden, waren het de grove teksten van Eminem, de strakke rijmschema’s van The Wu-Tang Clan en de rivaliteit tussen de twee grootheden Tupac Shakur en Notorious B.I.G. die een verse jongerencultuur in hun greep hielden. Ook in Japan was deze impact voelbaar. Zeebra, Dabo, Anarchy, het zijn slechts enkele namen van de vele rappers die Japan rijk is. Hip hop werd een gigantisch fenomeen in Japan. Lees verder

De allerbeknoptste geschiedenis van Japan

Een aankomend japanoloog doet er drie tot vier jaar over om de geschiedenis van Japan tot zich te nemen. En, naarmate hij of zij meer kennis opdoet, hoe meer het gevoel ontstaat dat je nog steeds maar een fractie weet en begrijpt. Hoe zul je ooit volledig zijn? Wie kort en bondig wil horen wat er in de loop der eeuwen in het land van de rijzende zon is gebeurd, kan dan ook het beste geen japanoloog raadplegen, maar het licht op steken bij Bill Wurtz. Lees verder

Seichi 88 : de allerheiligste plaatsen voor de manga- en animeliefhebber

De Japanse uitgeverij Kadokawa nodigt wereldwijd anime- en manga fans uit om te stemmen op de beste 88 seichi uit de tienduizenden die er zijn. Seichi zijn ‘heilige’ plekken die te maken hebben met een manga of anime. Zo kunnen dit treinstations, scholen, tempels en andere alledaagse locaties zijn waarop plekken in manga of anime gebaseerd zijn. Maar ook de huizen van animators, mangaka en mangamusea. Het Ghibli-museum in Mitaka zal er vast en zeker op komen te staan, of de gigantische Gundam op Odaiba. Lees verder