Kyoto : Kiyomizu-dera

Otowa-san Kiyomizu-dera (清水寺 – de Helder Water-tempel) is een boeddhistisch tempelcomplex in Kyoto. De tempel is in 798 tijdens de Heian-periode gesticht en staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Aan de voet van de rots waarop de tempel gebouwd is, ontspringt een bron. Aan deze bron ontleent de tempel haar naam. De veranda voor het hoofdgebouw hangt ver over de rots en wordt gesteund door een indrukwekkend kruiswerk van houten stammen. De Kiyomizu-dera is één van de belangrijkste bezienswaardigheden van Kyoto.

Kenmerken

De grote hal of hondō bestaat geheel uit hout en er is geen spijker of schroef in het gebouw te vinden. De hal is op de rand van een klif gebouwd en de veranda steekt er ver overheen. Een indrukwekkend dertien meter hoog raster van balken en stammen van de zelkovaboom (keyaki) ondersteunt deze veranda. In de nabijheid van het tempelcomplex wordt speciaal een zelkova boomgaard – met geduld – onderhouden om wanneer nodig pijlers te kunnen vervangen. Het dak lijkt van riet maar is gedekt met spanen van de bast van de hinoki-cipres. De vloerdelen van de veranda zijn eveneens van de hinoki. De hondo behoort tot de meest gefotografeerde gebouwen in Kyoto en is wellicht even iconisch voor de stad als het beroemde gouden paviljoen, de Kinkaku-ji.

Historie

De tempel werd in 798 gesticht door de monnik Enchin, met goedkeuring en bescherming van generaal en shōgun Sakanoue no Tamuramaro. In de loop der eeuwen is er veel gebouwd en verbouwd aan het complex. De huidige karakteristieke grote hal stamt uit 1633 en werd in opdracht van shōgun Tokugawa Iemitsu voltooid. In 1629 was de vorige weer eens door brand verwoest, evenals overigens 80 procent van Kyoto. Enchin was als monnik en abt de stichter van de Jimon-sekte binnen het Tendai Boeddhisme, een van de nog steeds belangrijke stromingen binnen het Japans boeddhisme. Enchin vond het prima wanneer ook de oorspronkelijke natuurgoden of kami werden vereerd en liet ook het confucianistische gedachtegoed toe binnen zijn tempels. Enchin was oecumenisch avant la lettre. Hij wist daarmee de bevolking te plezieren en te verenigen en kreeg daardoor ook steun van de militaire regering, die gebaat was met tevreden burgers.

Tempelcomplex

kiyomizu-deraHet meest in het oog springend gebouw is de grote hal of hondō met haar houten voorhang. Deze veranda biedt op een heldere dag een fantastisch uitzicht over Kyoto. Het complex bestaat echter uit nog veel meer gebouwen en tempels. Achter de grote hal kun je de nog iets hoger gelegen Jishu-schrijn bezoeken die gewijd is aan Ōkuninushi, een shinto god, gespecialiseerd in de perfecte match tussen huwelijkskandidaten. Op het pad ligt een tweetal ‘love stones’ achttien meter uit elkaar. Ongehuwden kunnen proberen de afstand met gesloten ogen van steen naar steen te overbruggen. Degene die met succes – en zonder te kijken – de andere steen weet te bereiken, blijft niet lang alleen, vindt de liefde. Eventueel kan er geassisteerd worden bij het bereiken van de andere steen. Een helpende hand. Dat betekent wel dat de zoektocht naar de geschikte partner met behulp van een tussenpersoon of omiai zal moeten plaatsvinden. We moeten streng zijn.

De Jishu-shintoschrijn staat vol met beelden van Daikokuten, een van de zeven geluksgoden van Japan. Ōkuninushi en Daikokuten zijn formeel weliswaar verschillende personen, maar Japanners halen ze liefdevol door elkaar. De levendigheid van deze tempel – gericht op het vinden van de ware liefde en – heuh – graag ook welvaart en weelde, contrasteert sterk met de eenvoud en soberheid van de ongeverfd houten grote hal. Beide zijn plaatsen van aanbidding, maar waar de hondō rust uitstraalt is de Jishu Jinja vooral een verzamelplaats voor lachende en grappende alleenstaanden en een uitnodiging tot het kopen van tempelsouvenirs in alle soorten en maten. De hoeders van het Kiyomizu-dera complex hebben een route uitgezet om het bezoek in goede banen te leiden. Deze beroemde tempel trekt dagelijks enorme aantallen bezoekers uit binnen- en buitenland. Wie de route volgt wordt langs alle belangrijke gebouwen geleid – onder meer ook de drie verdiepingen tellende fotogenieke Koyasu-pagode – en komt uiteindelijk aan de voet van de grote hal uit waar de bron aan de Otowa-rots ontspringt. Het heldere water wordt door spuitmonden geleid en klatert in drie stralen vanaf het dak van een overkapping. Bezoekers staan soms wel 30 minuten in de rij om het water uit deze bron te mogen drinken. Niet voor niets: door dit water te drinken komen hartewensen uit! En in elk geval wordt betoogd dat het bronwater goed is voor de vitaliteit. Baat het niet, schaadt het niet.

In detail

Het vervangen van het hinoki-basten dak met bamboenagels. Het filmpje is weliswaar niet op locatie gemaakt, maar geeft wel een indruk van het ontzagwekkende vakmanschap van de dakdekker, die bamboenagels in zijn mond in een razend tempo uitspuwt om deze door de spanen te slaan met een speciale hamer.

Adres en bereikbaarheid

kiyomizu-deraKyoto, Higashiyama ku, Kiyomizu 1-chome, 294
Klik op de Googlemap hiernaast voor een virtuele rondwandeling.

Vanaf het station van Kyoto neem je de bus naar Gion. Bij het stadsdeel Higashiyama stap je uit bij de Kiyomizu-michi bushalte en volg je te voet tien minuten de weg omhoog. Zo hoort dat: een beetje pelgrim doet moeite om zijn tempel te bezoeken. Higashiyama betekent oostelijke berg. De weg klimt inderdaad vrij steil omhoog, maar dat wil niet zeggen dat het een lastige tocht wordt. Je bent immers met velen op weg naar de Kiyomizu-dera en langs de gehele route omhoog staan souvenirwinkels en eetstalletjes die je noden tot uitrusten. En eten. En kopen.

Meer informatie

kiyomizu-deraDe Engelstalige officiële website van de Kiyomizu-dera is al een belevenis op zich. Op een volstrekt onjapanse wijze worden de geheimen van de tempel onthuld. De gemiddelde Japanse website bevat vooral veel tekst in de vorm van kanji, is niet bijster goed toegankelijk en ziet er niet uit. Dat is in dit geval beslist anders: met behulp van audio en video, roll-over animaties, adembenemende afbeeldingen en animaties wordt de aspirant-bezoeker volledig geïnformeerd en van harte uitgenodigd om deze indrukwekkende tempel met een bezoek te komen vereren. Zelfs de basishandelingen van het gebed worden uit de doeken gedaan, zodat een bezoek met respect en aandacht kan worden genoten.

Dit artikel maakt deel uit van de reeks Ken uw Tempel van Katern: Japan

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *