Hirokazu Kore-eda is een van de weinige Japanse regisseurs die bij elke film die hij uitbrengt op aandacht uit het Westen kan rekenen. Van zijn laatste vier films gooiden er drie hoge ogen op het filmfestival van Cannes; voor Soshite Chichi ni Naru won hij er in 2013 zelfs de juryprijs. Je kunt je voorstellen dat ook wij met smart uitkeken naar zijn nieuwste film After the Storm.

In After the Storm, dat bijna een jaar geleden al in Japan werd uitgebracht als Umi yori mo Mada Fukaku, spelen de Japanse topacteurs Hiroshi Abe en Kiki Kirin een zoon en moeder die er een ingewikkelde relatie op nahouden. Privédetective Ryota (Abe) brengt plichtmatige bezoekjes aan zijn moeder Yoshino (Kirin), die na het recente overlijden van haar man alleen woont in een troosteloze flat in een buitenwijk van Tokyo. Ryota heeft, op zijn zachtst gezegd, niet uit het leven gehaald wat erin zit: na een veelbelovend begin aan een carrière als schrijver heeft hij zich nooit tot een tweede boek kunnen zetten. Net als zijn vader kampt hij namelijk met een gokverslaving, die hem naast zijn carrière ook zijn huwelijk met Kyoko (Yoko Maki) heeft gekost. De alimentatie voor zijn zoon Shingo kan hij door het gokken niet betalen, en tot overmaat van ramp heeft zij inmiddels een nieuwe relatie terwijl Ryota nog altijd verliefd op haar is. Net wanneer hij met Shingo een bezoek brengt aan zijn moeder bereikt de tyfoon uit de titel Tokyo. Kyoko, die Shingo komt ophalen, wordt gedwongen de nacht in de flat door te brengen; aanleiding voor Ryota om nog één ultieme poging te wagen om alles wat in de loop der jaren stuk is gegaan, te lijmen.

Kore-eda laat in interviews geen onduidelijkheid bestaan over waar hij de inspiratie voor de film vandaan haalde: zijn eigen vader was gokverslaafd en nam hem vroeger vaak mee naar de paardenrennen. Net zoals Ryota liet Kore-eda senior zijn zoon loten kopen. Die verslaving zorgde voor spanningen in het gezin, al benadrukt de regisseur dat de film meer dan alleen zijn eigen herinneringen bevat: hij wilde de familie op afstand en kritisch, maar ook met humor kunnen bekijken. Bij een autobiografisch verhaal zou hem dat vermoedelijk zwaarder zijn gevallen.

After the Storm is onmiskenbaar Kore-eda: net als in zijn andere films maakt hij weer veel gebruik van een statische camera, die soms nog even blijft lopen nadat de acteurs al uit beeld zijn gewandeld – of nog te ver weg staan om ze überhaupt goed te kunnen zien of horen. Kore-eda vindt zoals in elke film weer de meest schitterende doorkijkjes: er is geen andere filmer die de moderne Japanse stad zo mooi in beeld weet te brengen. En net als in zijn andere werk zijn de personages wederom te geblokkeerd om elkaar te vertellen wat ze echt vinden, maar hopen het via hun handelingen aan elkaar te kunnen laten blijken. Zo vindt Ryota de zelfgemaakte ijsjes van zijn moeder veel te waterig. Onzin, zegt ze stellig, maar later zien we haar wel nieuwe ijsjes maken met extra siroop. Dat we Ryota in het restant van de film die zoetere ijsjes niet zien eten, maakt de scène alleen nog maar krachtiger.

In After the Storm doet Kore-eda weer waar hij absoluut heer en meester in is, en mede daardoor voelt de film wat veilig: het lijkt meer een tussendoortje dan echt een nieuw hoofdstuk in de carrière van de regisseur. Dat ligt niet aan het genre, want bijna al Kore-eda’s films zijn klein opgezette familiedrama’s met autobiografische elementen die maar langzaam voortkruipen, in medias res beginnen en geen duidelijk of echt bevredigend einde kennen. Het komt in dit specifieke geval met name door de moeder-zoon-relatie: die voelt, hoewel ijzersterk geacteerd, toch erg hetzelfde als in Still Walking (2008) – met name omdat dezelfde twee acteurs daarin vergelijkbare personages speelden. Films als Nobody Knows (2004), over kinderen die door hun moeder worden achtergelaten, en Air Doll (2009), over een opblaaspop die tot leven komt, voelden wat spannender en frisser.

Hoewel ondergetekende nog wel 100 films als After the Storm zou kunnen kijken en deze dan ook zeer warm aanbeveelt, lijkt de tijd ergens ook wel rijp voor iets nieuws. Kore-eda lijkt daar ook aan toe te zijn: op dit moment werkt hij aan The Third Murder, zijn later dit jaar te verschijnen eerste echte thriller.