Japans webdesign: een overzicht

Toen het wereldwijde web bijna dertig jaar geleden het leven zag, was het vooral op de westerse wereld gericht. Het internet zelf kwam namelijk voort uit een project van het Amerikaanse ministerie van defensie en het www uit de koker van de Britse computerwetenschapper Tim Berners-Lee. Het www draait op programmeertalen die hun terminologie uit het Engels halen, kent een tekstrichting van links naar rechts en heeft meestal een symmetrisch ontwerp – volledig tegenovergesteld aan de Japanse taal en stijl van ontwerpen. Toen Japanse web-ontwikkelaars aan de slag gingen met het www, wisten zij dankzij Japans webdesign het ook tot iets heel eigens te maken.

Een belangrijk verschil tussen een westerse en Japanse website is het schrift. Het bestaat uit twee alfabetten, het hiragana en het katakana. Deze omvatten allebei 48 tekens. Dan zijn er de kanji, uit het Chinees overgenomen karakters. Een hoogopgeleide Japanner kent ongeveer 8000 kanji, maar een computer kan meer dan 11000 verschillende karakters weergeven. Dit maakt dat een Japanse website zeer druk kan ogen in vergelijking met het westerse internet. Ook is het een omvangrijke klus om een Japans lettertype te ontwikkelen, vanwege het grote aantal tekens. Daarom hebben Japanse webdesigners minder mogelijkheden om te variëren, terwijl westerse webdesigners de beschikking hebben over duizenden verschillende lettertypes. Een goed voorbeeld van een veelgebruikt Japans lettertype is te zien op Rakuten, de grootste webwinkel van het land.

Japans webdesign kent een voordeel

Japanners hebben door hun schrift wel een voordeel boven westerse webdesigners. Ze kunnen namelijk zowel verticale als horizontale tekst gebruiken. Oorspronkelijk schreef men namelijk van boven naar beneden, en liepen de regels van rechts naar links. Daar is later de westerse schrijfrichting van links naar rechts bijgekomen. Het van boven naar beneden schrijven  van het westerse alfabet geeft een gekunstelde indruk, maar de Japanse gebruiker kan moeiteloos overschakelen op verticale tekst, omdat dit nog steeds gemeengoed is in Japanse literatuur. Ook gebruikt bijvoorbeeld Karafuru, een webshop waar traditioneel Japans ambacht te koop is, verticale tekst om het ontwerp een meer traditionele uitstraling te geven.

Op het westerse internet is het de laatste jaren gebruikelijk om steeds meer informatie weg te laten, en de gebruiker de site te laten ontdekken. Ook ervaren veel mensen een teveel aan uitleg en banners als schreeuwerig en belerend. De bezoeker moet kortom het idee hebben dat hij zelf tot een weloverwogen keuze kan komen, ook al hebben marketeers het keuze-proces al zorgvuldig doordacht.

De Japanse ervaring was, inmiddels grotendeels tot voor kort, juist precies tegenovergesteld. Wie een Japanse website uit de jaren ’90 opende, voelde zich overrompeld door gedetailleerde productbeschrijvingen. Ook volgde het ene superlatief op het andere, om aan te geven dat een bepaalde koelkast nog zuiniger is dan de vorige. Deze manier van presenteren komt voort uit de nadruk die in Japan ligt op het mijden van risico’s. De consument wil het product dat hij gaat kopen eerst grondig bestuderen, en hoe uitgebreider de productbeschrijving, hoe beter dat is. De website van elektronica-warenhuis Yodobashi gebruikt nog steeds deze strategie.

Hoewel het Japanse internet steeds meer op het westerse internet gaat lijken, is het gebruik van veel kleine plaatjes typisch. Dit is ontstaan omdat de Japanse consumenten in de begindagen van het internet vooral toegang hadden tot het internet via mobiele telefoons. Hoewel ieder westers bedrijf tegenwoordig ook een mobiele site heeft, is dit in de meeste gevallen een andere site dan de desktop versie. In Japan is het vaak één en dezelfde site, omdat de meeste mensen nog steeds met mobiele telefoons en tablets op het internet surfen. In dat geval is het wenselijk om zo veel mogelijk informatie op een zo klein mogelijk oppervlak te krijgen, zodat de gebruiker niet eindeloos hoeft te scrollen. Een goed voorbeeld van een dergelijke site is de verkoop-pagina van Book-Off, een winkel in tweedehands spullen.

We kunnen concluderen dat het Japanse internet, ondanks de globalisering, nog steeds een eigen karakter heeft. Dit is te zien aan het relatief kleine aantal lettertypen en de horizontale en verticale schrijfrichting die beide op een pagina voorkomen. Ook staan de websites vol met zo gedetailleerd mogelijke informatie, om aan de op zekerheid gestelde Japanse consument tegemoet te komen. Tot slot is de scheiding tussen desktop en mobiele sites minder groot dan in de westerse wereld, omdat het Japanse internet aanvankelijk vooral op de mobiele gebruiker afgestemd was en pas later de een ervaring voor de desktop bood.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *