Al sinds de jaren ’20 van de vorige eeuw wordt er in Japan whisky geproduceerd, maar deze Japanse whisky is echter pas recentelijk populair geworden in het buitenland. De laatste paar jaar vallen Japanse whisky’s en stokerijen zelfs keer op keer in de prijzen. Wat maakt de Japanse whisky zo bijzonder en wat is het verhaal achter dit succes?

In het begin van de twintigste eeuw werd in Yamazaki, vlak bij Kyoto, de eerste echte whiskystokerij van Japan opgericht door Shinjiro Torii en Masataka Taketsuru als onderdeel van Torii’s bedrijf Kotobukiya (het huidige Suntory). Taketsuru vergaarde zijn kennis van het whisky stoken in Schotland en richtte later tevens zijn eigen bedrijf (Dainipponkaju) op, dat later bekend zou worden als Nikka. Ook vandaag de dag spelen deze twee bedrijven een belangrijke rol op de Japanse en internationale whiskymarkt. Het is dan ook geen wonder dat de Japanse manier van whisky stoken het best te vergelijken is met de Schotse.

Lange tijd werd er gedacht dat Schotse whisky die buiten Schotland gestookt werd nooit zo goed zou kunnen zijn als echte Scotch. Maar enkele jaren geleden werden Japanse whisky’s door middel van blinde tests verschillende keren tot beste verkozen ten opzichte van Schotse varianten. Recentelijk gaan er echter steeds meer stemmen op die stellen dat de classificatie als ‘Schotse whisky uit Japan’ geen recht doet aan de Japanse whisky. Het verschil zit namelijk niet slechts in de locatie.

Een belangrijk verschil zit in het water dat tijdens het destilleren gebruikt wordt. Een voorbeeld is de Hakushu-whisky van Suntory die gestookt wordt met smeltwater en waarvan beweerd wordt dat je een vleugje menthol afkomstig van de omliggende dennenbomen kunt proeven. Of dit iets typisch Japans is valt te betwijfelen, maar de smaken wijken (in positieve zin) zodanig af van Scotch om een eigen classificatie te rechtvaardigen. Daarnaast speelt de Japanse drinkcultuur, waarbij veelal ook gegeten wordt tijdens het drinken, een rol. De whisky’s worden daarom vaak gemaakt om qua smaak bij zoveel mogelijk etenswaar te passen. De smaken zijn daardoor vaak licht, waardoor de whisky makkelijk wegdrinkt.

De Japanse whiskyindustrie zit tevens anders in elkaar dan bijvoorbeeld de Schotse. Terwijl in Schotland verschillende stokerijen zich specialiseren en derden vervolgens blends maken door verschillende malts te combineren, zijn de merken en stokerijen in Japan vaak in handen van een enkel bedrijf. Omdat deze bedrijven hun producten niet graag onderling verhandelen, zijn Japanse stokerijen langzamerhand steeds gevarieerder geworden. Een enkele stokerij produceert dan ook vaak whisky in verschillende stijlen die het moederbedrijf vervolgens kan gebruiken in haar blends.

Net als in andere regio’s zijn de Japanse stokerijen vaak familiebedrijven, wat goed aansluit op de Japanse cultuur waarin een ambacht vaak van vader op zoon wordt doorgegeven. Wellicht ligt daarin ook een verklaring van het feit dat het enkele generaties heeft geduurd voordat de Japanse whisky haar grote succes bereikte. Japanse whisky is tegenwoordig overal te verkrijgen dus probeer het gerust zelf eens uit! Geniet, maar drink met mate uiteraard.