De onsen, het Japanse natuurbad

Vorig jaar kwam in Japan de bekende film Thermae Romae uit als adaptie van de gelijknamige mangareeks. In deze film probeert de architect Lucius (gespeeld door Hiroshi Abe) in de Romeinse tijd te voldoen aan de steeds strengere eisen voor het bouwen het Romeinse thermen. Hij belandt in deze film per toeval in het huidige Japan en weet dit als inspiratie te gebruiken bij het bouwen van badhuizen in zijn eigen tijd. Behalve dat dit een erg vermakelijke film is voor liefhebbers van comedy, toont de film ook aan hoe het beeld van Japan over haar eigen badhuiscultuur is. Dit beeld is behoorlijk goed, want ze durven het in de film immers te vergelijken met de badhuizen van een cultuur die een hoog aanzien heeft in Europa. Door zich zo op te stellen tegenover de Romeinse cultuur als het om badhuizen gaat, wil Japan aantonen dat hun badhuizen van behoorlijke kwaliteit zijn. In dit artikel zal ik jullie iets vertellen over de onsen, een Japans badhuis.

Naar het badhuis om daar dagelijks te gaan douchen en baden in plaats van dit thuis te doen, dat is iets waar we in Nederland over het algemeen niet zo bekend mee zijn. Als het al gebeurt (of überhaupt mogelijk is) dan is dit een uitzonderlijke gebeurtenis, maar in Japan is naar het badhuis gaan juist gebruikelijk.

Tegenwoordig gaan Japanners minder vaak naar de onsenTsurunoyu Onsen dan 50 jaar geleden, maar toch gaat men nog geregeld een aantal keer per week. Hiervoor was het in Japan niet heel gebruikelijk om een eigen bad in huis te hebben en was een bezoek aan een onsen (die vaak werden verwarmd door natuurlijke geisers) een dagelijkse noodzaak. In het huidige Japan heeft men vaak wel een badkamer, hoewel er uitzonderingen zijn. Toch zijn de onsen nog steeds erg in trek en veel onsen weten dagelijks een behoorlijk aantal bezoekers aan te trekken. Maar hoe gaat het er daar dan aan toe? Er bestaat zoiets als een onsen-etiquette. Ik zal je vertellen wat ik hier zelf van heb meegemaakt.

Laat ik maar beginnen met het meest overduidelijke (en voor sommige onder ons, het meest lastige): iedereen is naakt en dat moet jij dus ook zijn om een onsen te mogen betreden. Om deze redenen zijn de baden normaliter voor mannen en vrouwen gescheiden. Uiteraard bestaan er onsen waar je met een handdoek of zoiets dergelijks in mag, maar die zijn moeilijk te vinden. Zeker als westerling kan het naakt vertoeven te midden van alleen Japanners ongemakkelijk zijn, maar een ongeschreven regel is dat er niet wordt gestaard. Men staart niet naar jou en jij niet naar hen, ook al zie je elkaar wel.

Tsurunoyu_onsen_rotenburoOok mag je niet direct het bad in. Bijna elke Japanner leert van kinds af aan dat je jezelf eerst moet afspoelen en schoonmaken voordat het bad betreden wordt. Dit heeft volgens mij als oorsprong dat (vooral vroeger) gezinnen vaak hetzelfde badwater (moesten) delen, dus het was vanuit een hygiënisch standpunt noodzakelijk dat men zichzelf eerst buiten het bad schoonmaakte. Tegenwoordig, en zo ook in een onsen, gaat dit met een douche. Het is de bedoeling dat je voor een spiegel op een krukje gaat zitten en je hiervoor gaat afdouchen. Vaak staan er ook nog verschillende flessen met shampoo, conditioner en douchegel en iedereen mag daar gebruik van maken. Na afloop van dit uitgebreide ritueel wordt het gewaardeerd als je nog even je krukje (waar je naakt op heb gezeten) schoonspoelt door er water overheen te gooien. En daarna mag je het bad in. Let er wel op dat je haren niet in het water komen en leg je handdoek op een rek.

De meeste onsen hebben verschillende baden en die verschillen vaak van temperatuur. Het meest gangbaar zijn baden van ongeveer 35 tot 40 graden en een apart koud bad. Bovendien zijn de meeste baden ook niet meer op een natuurlijke manier met een geiser verwarmd, maar gewoon automatisch. Er zijn wel badhuizen met baden die door geisers worden verwarmd, maar deze zijn vaak wat luxer en dus duurder. Rondom speciale periodes, zoals kerst, kan het zijn dat de onsen wat bijzonders aanbieden, zoals een bad gevuld met wijn. Een bezoekje aan de onsen kost over het algemeen tussen de 500 en 1000 yen (teruggerekend zo’n vier tot acht euro), maar kan verschillen afhankelijk van de luxe ervan. Bovendien bieden onsen vaak buiten de baden zelf ook massages aan voor een klein prijsje en hebben ze meestal een restaurant.

De onsen staat nogal hoog aangeschreven in Japan en wordt door de meeste Japanners als iets “typisch Japans” beschreven. Ook buiten Japan proberen ze vaak dit imago door te drukken. Hoewel hierover verschillende discussies gevoerd kunnen worden, blijft het wel zo dat als je ooit in Japan mocht zijn, een bezoek aan een onsen zeker de moeite waard is!

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *