Shinobue: traditioneel Japans fluitspel in onze tijd

Japan wordt vaak geroemd, ook op deze website, om de aandacht die het land heeft voor, en de waarde die de mensen hechten aan, eeuwenoude tradities. Maar hoe breng je die tradities in deze tijd in de praktijk? We vroegen het aan Shinko Suzuki. Als PhD-kandidaat in boeddhistische studies aan de Universiteit Leiden, boeddhistisch priester in de 1200 jaar oude Koyasan Shingon-traditie en docent Geschiedenis en Geografie aan de Japanse Zaterdagschool Amsterdam, verweeft hij het oude met het nieuwe. Met zijn expertise in traditionele Japanse muziek, met name de Shinobue en de Nohkan-fluiten, voegt hij daar nog eens een dimensie aan toe. Lees verder

Een geschiedenis van de Japanse Mandala (deel 2)

Nara kennen we van de wereldberoemde Todai-ji tempel en de Kasuga-taisha schrijn. En van de hertjes. De beide naast elkaar gelegen tempelcomplexen in het omliggende bos zijn niet alleen geregistreerd op de werelderfgoedlijst van Unesco, de laatste vormt ook de inspiratiebron voor de Kasuga-mandala. Eerder schreef ik hoe de Indiase mandala, via China de Japanse eilanden bereikte en omgevormd werd tot een stijlmiddel om het westelijke paradijs van de Boeddha Amida weer te geven, de hensōzu. Hoewel deze verhalende plaatjes als echte mandala kunnen worden beschouwd, ontstond in gedaante van de Kasuga-mandala pas een echte Japan-eigen versie. Lees verder

Wabi-sabi: perfecte imperfectie

Japanners streven naar perfectie. In producten, dienstverlening en omgangsvormen. En omdat het werkelijk bereiken ervan zo frustrerend moeilijk is, waarderen ze datgene waar ze maar nauwelijks invloed op kunnen uitoefenen. Wat van natuurlijke materialen is gemaakt, verandert, verweert, zet uit en krimpt, breekt. De natuur is onvoorspelbaar en oncontroleerbaar. De natuur is imperfect, incompleet, vergankelijk: het zijn de wezenskenmerken van het Japanse concept Wabi-sabi. Lees verder

Zoeklicht op een lantaarn

Tōrō is de verzamelnaam voor traditionele Japanse lantaarns, gemaakt van steen, hout of bijvoorbeeld brons. Tōrō worden ook vandaag nog steeds aangetroffen in tuinen en langs het pad (sandō) naar een heiligdom of tempel. De auteur van dit artikel trof er ook één aan, in de familieboedel, werd er door getroffen is op zoek gegaan naar de oorsprong van de lantaarn. In dit artikel doet hij verslag van deze zeer nauwkeurige zoektocht. Lees verder

Amabie geeft Japanners hoop tijdens de coronacrisis

Het wezentje lijkt, met haar lange haar, nog het meest op een zeemeermin, ware het niet dat die slechts één vissenstaart heeft. Hier zien we in plaats daarvan drie vogelpootjes. En kijk je nog eens goed, dan valt op dat haar mond een snavel is, haar oren stiekem vinnen zijn, en dat ze geen armen heeft. Amabie is duidelijk niet ontsproten aan het brein van een Deense sprookjesschrijver, maar een yōkai – én Japans hoop in deze bange dagen. Lees verder

Issho-ni/Tomo-ni: Delfts blauwe tempelwachters verbinden

In 2007 verwierf het Rijksmuseum in Amsterdam twee monumentale 14e eeuwse Japanse tempelwachters, die het toen nieuw geopende Aziatisch paviljoen luister bijzetten en ook de gehele Rijksmuseumcollectie voor altijd bewaken. De enorme en vervaarlijke houten reuzen blijven hier als hoeders van cultuur en wijsheid, maar zijn dankzij kunstenaar Jikke van Loon, en haar project Issho-ni/Tomo-ni toch ook weer in Japan, in Delfts blauw. Lees verder

Osaka: Hōzenji

Osaka bezoek je omdat je vliegtuig daar landt, omdat het een gezellige winkelstad is, met kilometers overdekte passages. Omdat zoveel Japans streetfood daar allemaal geboren is en geperfectioneerd wordt. Omdat de bevolking er wat laconieker overkomt dan in Tokyo. Osaka staat niet bepaald bekend om zijn keur aan tempels en schrijnen. Is ook lastig met Kyoto en Nara als buren. Maar als je door Dotonbori winkel-wandelt, doe dan even één stap opzij en bezoek de piepkleine Hōzenji tempel. Lees verder

Yuki-onna: de vrouwe van sneeuw

De zon kruipt langzaam weg achter de besneeuwde bergtoppen. Als een mes snijdt de ijzige wind door je huid. Je bent de weg naar je bestemming uit het oog verloren en de steeds duisterder wordende omgeving ontneemt je de laatste hoop om vandaag nog uit deze wirwar van bomen en bergpaadjes te ontsnappen. Blijf kalm, nog even doorlopen. Er zal hier in de buurt vast iemand wonen die je onderdak kan bieden. Nog even… Plotseling word je verrast door een sneeuwige windvlaag die voor een moment je blikveld volledig in het wit hult. Wanneer je opkijkt, is zij als uit het niets verschenen. Lees verder

Narita: Narita-san Shinshō-ji

De meeste bezoekers betreden Japan via het internationale vliegveld Narita, ten oosten van Tokyo. Eenmaal geland, gáár van de lange reis en verwonderd of verbijsterd over taal- en vliegveldperikelen, breekt men veelal de nek om in de trein naar Tokyo te geraken. Even bijkomen in het geboekte hotel, even wennen, even ontsnappen uit de documentaire waarin je zelf een rol speelt. Prima, doe! Maar op de terugweg bevelen we van harte aan iets rustiger te doen en de stad Narita toch echt ook met een bezoek te vereren. Vlak bij het vliegveld staat een van de meest indrukwekkende tempels die Japan rijk is: Narita-san. En de winkelstraat er naar toe biedt een keur aan traditionele cadeaus voor het thuisfront. Lees verder

Komusō: gelijke monniken, andere kappen

Toen ik mij in het begin van het schooljaar voorstelde aan mijn nieuwe leerlingen van groep 5 en daarbij aangaf ook Japans te hebben gestudeerd, waren ze niet alleen zeer geïnteresseerd maar hadden ze daar spontaan ook concrete beelden bij. De meest intrigerende vraag was zonder twijfel: “Meester, heb jij ook een Japanse hoed?” Zulk een vraag verdient een serieus antwoord. Lees verder