Ghost in the Shell, niet of wel?

Ghost in the Shell is één van de meest populaire, best bekeken en invloedrijke anime ooit. De manga, Kōkaku Kidōtai, van Shirow Masamune werd in 1995 door regisseur Mamoru Oshii vertaald naar het grote doek en wordt algemeen beschouwd als een meesterwerk. Gedurende één uur en drieëntwintig minuten wordt bloedstollende actie afgewisseld met fascinerende dialogen en existentiële vraagstukken. Het werd dus hoog tijd dat er, in deze tijd van reboots en remakes, een Hollywoodspeelfilm van werd gemaakt. Een film waarin het Japanse hoofdpersonage wordt gespeeld door de niet-Japanse Scarlett Johansson. Weet deze film de sfeer van het origineel wel over te brengen? Hoe lang blijft een futuristisch verhaal zijn tijd vooruit? Als groot fan van de eerste verfilming besloot ik de gok te wagen en de film in de bioscoop te bekijken om deze en meerdere vragen beantwoord te zien. Lees verder

Cool Japan, een wereldwijd fenomeen

De Japanse popcultuur reikt een behoorlijk stuk verder dan de eigen landsgrenzen. Een groot deel van de wereld, ook Nederland, wordt betoverd door anime, manga en videogames: ‘Cool Japan’ is een belangrijke reden voor de exponentiële stijging van het aantal studenten Japans aan de Universiteit Leiden sinds het begin van het millennium. Momenteel is in Museum Volkenkunde zelfs een uitgebreide tentoonstelling te bewonderen. Hoe heeft ‘Cool Japan’ de wereld weten te veroveren? 
Lees verder

Aggretsuko, mascotte van gedesillusioneerde twintigers

Er zullen weinig mensen zijn die Hello Kitty niet kennen: het anime-personage is één van Japans meest beroemde exportproducten. Het kattenmeisje siert wereldwijd broodtrommels, eetstokjes, rugzakken, kleding, en ga zo maar door. Sanrio, het bedrijf achter Hello Kitty, lanceerde al meerdere personages in de hoop dit succes te herhalen. Met het nieuwste personage Aggretsuko heeft Sanrio vermoedelijk een nieuwe monsterhit in handen. Lees verder

De Yamanote-lijn, halte 19 – Harajuku

Harajuku (原宿) is de naam voor het gebied rond het in Tudor-stijl opgetrokken houten station Harajuku op de Yamanote-lijn. De wijk heeft veel bezienswaardigheden te bieden – in de eerste plaats het ouderwetse station. Onlangs werd door JR bekend gemaakt dat het grappige station met het oog op de Olympische Spelen in 2020 op de schop gaat. Dat is jammer, maar wie in Harajuku uitstapt komt gelukkig niet alleen voor het pittoreske stationsgebouw.  Lees verder

Seichi 88 : de allerheiligste plaatsen voor de manga- en animeliefhebber

De Japanse uitgeverij Kadokawa nodigt wereldwijd anime- en manga fans uit om te stemmen op de beste 88 seichi uit de tienduizenden die er zijn. Seichi zijn ‘heilige’ plekken die te maken hebben met een manga of anime. Zo kunnen dit treinstations, scholen, tempels en andere alledaagse locaties zijn waarop plekken in manga of anime gebaseerd zijn. Maar ook de huizen van animators, mangaka en mangamusea. Het Ghibli-museum in Mitaka zal er vast en zeker op komen te staan, of de gigantische Gundam op Odaiba. Lees verder

De Japanse Media Mix

Wie bekend is met de Japanse populaire cultuur weet dat verhalen in manga (Japanse stripboeken) vaak fungeren als basis voor anime (Japanse animatie). Andersom gebeurt het ook: anime-series worden aangepast naar het manga-formaat, maar dit zijn alleen de meest bekende voorbeelden. Verhalen worden bijvoorbeeld ook vertaald van videogames naar anime, van anime naar theater, of van manga naar boeken. Deze adaptie blijft in Japan echter niet beperkt tot stripboeken en tekenfilms. Lees verder

Kijktip: Ghibli-docu Yume to Kyoki no Okoku

Kijkjes achter de schermen bij de Japanse animatiestudio Ghibli zijn zeer zeldzaam. Meesteranimator en studio-oprichter Hayao Miyazaki leidt een zeer teruggetrokken bestaan. Des te bijzonderder is het daarom dat hij documentairemaakster Mami Sunada niet alleen ongelimiteerde toegang tot de studio verleende, maar haar ook uitnodigde in zijn huis, dat tevens dienstdoet als privé-atelier. Yume to Kyoki no Okoku (‘Het Koninkrijk van Dromen en Waanzin’) is een prachtige en zeer ingetogen documentaire over één van Japans belangrijkste regisseurs. Lees verder

Techno-Orientalisme als strategie

Het is alweer even geleden, maar in mijn vorige blog schreef ik over Techno-Orientalisme in de Westerse popcultuur. Hierin ging ik nader in op het feit dat veel Japanse hedendaagse stereotypes worden gebruikt om een exotisch tintje te geven aan bijvoorbeeld muziek en videoclips van Westerse artiesten. Het is makkelijk om te zeggen dat alleen het Westen zich schuldig maakt aan stereotypering van de Japanse cultuur, maar zeker in dit digitale tijdperk, waarin we met een druk op de knop toegang hebben tot verschillende culturen, is iets als Techno-Orientalisme nooit eenrichtingsverkeer. Ik laat in dit vervolgartikel daarom zien hoe de kunstenares Mariko Mori de Japanse stereotypes gebruikt en heeft gebruikt om in het Westen (Amerika en Europa) bekend te worden. Lees verder